آزمایش لیپاز Lipase

آزمایش لیپاز Lipase نشان می‌دهد که چه مقدار از آنزیم لیپاز در خون شما وجود دارد. پانکراس شما بیشتر لیپاز بدن شما را می‌سازد. سطوح بسیار بالا (سه یا بیشتر از حد طبیعی) ممکن است نشانه پانکراتیت حاد یا سایر اختلالات پانکراس باشد.

آزمایش خون لیپاز (آزمایش لیپاز سرم) میزان آنزیم لیپاز در خون شما را بررسی می‌کند.

وجود مقادیر کمی لیپاز در خون طبیعی است. اما سطوح بالا ممکن است به این معنی باشد که لوزالمعده شما به دلیل آسیب، لیپاز را آزاد می‌کند. سطوح بالای لیپاز ممکن است نشانه التهاب در لوزالمعده (پانکراتیت) یا سایر شرایط باشد.

علائم لیپاز بالا چیست؟

علائم بستگی به این دارد که چه چیزی باعث لیپاز بالا شده است. به عنوان مثال، شایع‌ترین علامت پانکراتیت حاد، درد شکمی است که به کمر شما فشار می‌آورد. علائم دیگر مانند تب و حالت تهوع نیز ممکن است نشانه وضعیتی مرتبط با سطح لیپاز بالا باشد.

چرا پزشک آزمایش لیپاز Lipase را تجویز می‌کند؟

پزشکان معمولاً در صورت داشتن علائم پانکراتیت حاد، آزمایش خون لیپاز را تجویز می‌کنند. علائم عبارتند از:

درد متوسط تا شدید شکمی که ممکن است به قسمت پایین کمر شما سرایت کند.

حالت تهوع و استفراغ.

ضربان قلب سریع.

تنفس سریع و کم عمق.

تب.

این علائم، در کنار سطوح فوق العاده بالای لیپاز، معیارهای اصلی پزشکان برای تشخیص پانکراتیت حاد هستند.

آزمایش لیپاز Lipase، همراه با سایر آزمایشات خون پانکراس – مانند آزمایش آمیلاز – می‌تواند به پزشکان کمک کند تا اختلالات پانکراس مانند کیست پانکراس یا انسداد مجرای پانکراس را تشخیص دهند. همچنین می‌تواند به آنها کمک کند تا مشکل ایجاد کننده التهاب را مشخص کنند. سطح لیپاز می‌تواند در برخی از اختلالات غیر پانکراس مانند بیماری‌های کلیوی، معده و روده نیز افزایش یابد.

در برخی موارد، آزمایش لیپاز Lipase می‌تواند نشان دهد که چگونه به درمان‌هایی که به شرایط زمینه‌ای رسیدگی می‌کنند پاسخ می‌دهید. در صورت نیاز به آزمایشات بعدی لیپاز، پزشک به شما اطلاع خواهد داد.

آمادگی پیش از آزمایش لیپاز Lipase

۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش باید ناشتا باشید و نوشیدنی غیر از آب را متوقف کنید.

از پزشک خود بپرسید که آیا نیاز به قطع مصرف داروها قبل از خونگیری دارید یا خیر. این شامل داروهای نسخه‌ای و بدون نسخه، گیاهان دارویی و مکمل‌ها می‌شود. به عنوان مثال، برخی از داروها می‌توانند سطح لیپاز شما را افزایش دهند و تشخیص اینکه آیا یک بیماری باعث افزایش سطح آن شده است یا خیر.

اینها شامل برخی از انواع زیر است:

قرص‌های ضد بارداری

داروهای ضد درد (مانند کدئین).

دیورتیک‌ها

داروهای کلسترول

هرگز مصرف داروها را قطع نکنید، مگر اینکه پزشک به شما توصیه کند.

تفسیر نتایج آزمایش لیپاز Lipase

نتیجه آزمایش شما عددی خواهد بود که در داخل یا خارج از محدوده طبیعی قرار می‌گیرد. آزمایشگاه‌ها از نظر محدوده لیپاز سرم طبیعی، متفاوت هستند. به طور کلی، سطح لیپاز بین 0 تا 160 واحد در لیتر (U/L) نرمال در نظر گرفته می‌شود.

اما عوامل زیادی دخیل هستند. سن، جنس و وضعیت سلامتی شما در مورد اینکه نتیجه “طبیعی” چیست، تفاوت ایجاد می‌کند.

سطوح بالای لیپاز

نتیجه‌ای که سه بار یا بیشتر از حد طبیعی است، ممکن است نشانه پانکراتیت حاد باشد.

سایر شرایط مرتبط با سطوح بالای لیپاز عبارتند از:

مجرای پانکراس مسدود شده (مجرای اصلی که پانکراس شما را تخلیه می‌کند).
انسداد روده.
بیماری سلیاک.
کتواسیدوز مرتبط با دیابت
بیماری مزمن کلیه.
نارسایی کلیه.
بیماری کیسه صفرا.
سنگ کیسه صفرا
التهاب غدد بزاقی (سیالادنیت).
زخم معده (پپتیک).
بیماری زخم معده.
اختلال مصرف الکل.

سطوح پایین لیپاز

سطوح پایین ممکن است به این معنی باشد که سلول‌های لوزالمعده که لیپاز را می‌سازند به اندازه کافی از آن تولید نمی‌کنند. این می‌تواند در صورتی اتفاق بیفتد که شما یک بیماری مزمن دارید که باعث آسیب طولانی مدت به سلول‌های پانکراس شما می‌شود.

لیپاز پایین ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:

فیبروز سیستیک.
پانکراتیت مزمن.

در صورت بالا بودن سطح نتایج آزمایش لیپاز

اگر سطح لیپاز بسیار بالا و علائم پانکراتیت حاد دارید، ممکن است پزشک درمان‌هایی را توصیه کند. اما گاهی اوقات، پانکراتیت حاد به خودی خود بهبود می‌یابد. این به شدت علائم شما و عامل ایجاد التهاب بستگی دارد.

اگر علائم شما به پانکراتیت اشاره نمی‌کند، ممکن است قبل از تشخیص پزشک به آزمایش خون یا آزمایشات تصویربرداری اضافی نیاز داشته باشید.

زمان مراجعه به پزشک

اگر درد شکمی غیر قابل تحمل دارید فوراٌ به پزشک مراجعه کنید. ممکن است برای بررسی پانکراتیت حاد به آزمایش لیپاز نیاز داشته باشید. آنها می‌توانند درمان‌هایی را بر اساس آنچه باعث علائم شما می‌شود توصیه کنند.

نتیجه گیری

اگر نتایج آزمایش خون لیپاز بالا یا پایین بود، سطوح فوق العاده بالا ممکن است نشانه پانکراتیت باشد. اما بسیاری از شرایط (و حتی داروها) می‌توانند بر سطح لیپاز تأثیر بگذارند. هنگام مراجعه به پزشک به توصیه‌های او توجه کنید و گزینه‌های درمانی پزشک را دنبال کنید.

مطالب مشابه:

Blog