پریکاردیت
پریکاردیت
پریکاردیت التهاب پریکارد، کیسه نازک، دو لایه و پر از مایع است که سطح خارجی قلب را میپوشاند. این التهاب معمولاً به طور ناگهانی ایجاد میشود و ممکن است از هفتهها تا چند ماه طول بکشد. این عارضه معمولاً پس از سه ماه از بین میرود، اما گاهی اوقات حملات ممکن است برای سالها ظاهر شوند و از بین بروند. گاهی اوقات مایع اضافی در فضای بین لایههای پریکارد وجود دارد که به آن افیوژن پریکارد میگویند.
انواع پریکاردیت
1) پریکاردیت حاد: التهاب پریکارد که به طور ناگهانی همراه با شروع ناگهانی علائم ایجاد میشود.
2) پریکاردیت مزمن: التهاب پریکارد که سه ماه یا بیشتر پس از حمله حاد اولیه ادامه دارد.
3) پریکاردیت انقباضی: شکل شدید پریکاردیت که در آن لایههای ملتهب پریکارد سفت میشوند، بافت اسکار ایجاد میکنند، ضخیم میشوند و به هم میچسبند. پریکاردیت انقباضی با عملکرد طبیعی قلب تداخل میکند. این معمولاً پس از چندین دوره پریکاردیت حاد در طول زمان اتفاق میافتد.
4) پریکاردیت عفونی: در نتیجه یک عفونت ویروسی، باکتریایی، قارچی یا انگلی ایجاد میشود.
5) پریکاردیت ایدیوپاتیک: پریکاردیتی که علت شناخته شدهای ندارد.
6) پریکاردیت تروماتیک: در نتیجه آسیب به قفسه سینه، مانند پس از تصادف رانندگی ایجاد میشود.
7) پریکاردیت اورمیک: در نتیجه نارسایی کلیه ایجاد میشود.
8) پریکاردیت بدخیم: در نتیجه سرطان در حال رشد در بدن ایجاد میشود.
تفاوت میوکاردیت و پریکاردیت
هر دوی اینها انواعی از التهاب در قلب هستند، اما در مکانهای متفاوتی رخ میدهند. میوکاردیت در عضله قلب است. pericarditis در پریکارد (پوشش اطراف قلب) اتفاق میافتد. اغلب، یک ویروس باعث میوکاردیت و پریکاردیت میشود. هر دو میتوانند باعث درد قفسه سینه شوند، اما با pericarditis، درد قفسه سینه باید زمانی که فرد نشسته و به جلو خم شده است احساس بهتری داشته باشد و با میوکاردیت، معمولاً احساس خستگی و ضعف خواهد کرد.
پریکاردیت چه کسانی را تحت تاثیر قرار میدهد؟
این بیماری میتواند هر کسی را درگیر کند، اما بیشتر در مردان بین 16 تا 65 سال مشاهده میشود.
پریکاردیت چگونه بر بدن تأثیر میگذارد؟
در صورت داشتن pericarditis، غشای اطراف قلب قرمز و متورم میشود، مانند پوست اطراف بریدگی که ملتهب میشود. پریکارد کیسهای نازک، دو لایه و پر از مایع است که سطح بیرونی قلب را میپوشاند. این مایع قلب را روان میکند، آن را از عفونت و بدخیمی محافظت میکند و قلب را در دیواره قفسه سینه قرار میدهد. همچنین از انبساط بیش از حد قلب در هنگام افزایش حجم خون جلوگیری میکند، که باعث میشود قلب به طور موثر عمل کند.
علائم پریکاردیت چیست؟
علائم pericarditis شامل درد قفسه سینه است که:
- تیز و کوبنده است (این زمانی اتفاق میافتد که قلب به پریکارد مالش میکند)
- ممکن است هنگام سرفه کردن، قورت دادن، تنفس عمیق یا صاف خوابیدن بدتر شود.
- وقتی مینشینید و به جلو خم میشوید، احساس بهتری دارد.
- همچنین ممکن است احساس کنید نیاز دارید که قفسه سینه خود را خم کنید یا نگه دارید تا راحتتر نفس بکشید.
سایر علائم عبارتند از:
- درد در پشت، گردن یا شانه چپ
- مشکل تنفسی هنگام دراز کشیدن
- سرفه خشک
- تپش قلب (احساس تپش قلب یا ضربان نامنظم)
- اضطراب یا خستگی
- تب
- تورم پاها و مچ پا در موارد شدید
تورم در پاها، ساق پاها و مچ پا یا تنگی نفس هر بار که ورزش میکنید ممکن است از علائم پریکاردیت انقباضی باشد. این یک نوع شدید pericarditis است که در آن پریکارد سخت و/یا ضخیم میشود. هنگامی که این اتفاق میافتد، عضله قلب نمیتواند منبسط شود و باعث میشود قلب آنطور که باید کار نکند. قلب میتواند فشرده شود و باعث شود خون دوباره به ریهها، شکم و پاها برگردد و منجر به تورم و علائم نارسایی احتقانی قلب شود. همچنین فرد میتواند ریتم قلب غیر طبیعی داشته باشد.
چه عواملی باعث پریکاردیت میشود؟
در 90 درصد موارد، علت pericarditis ناشناخته است که پریکاردیت ایدیوپاتیک نامیده میشود.
دلایل زیادی برای این بیماری وجود دارد:
- یک عفونت ویروسی
- عفونت باکتریایی، از جمله سل
- عفونت قارچی
- نارسایی کلیه
- عفونت از یک انگل
- برخی از بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید و اسکلرودرمی
- آسیب به قفسه سینه، مانند پس از تصادف رانندگی
- تومورهایی مانند لنفوم
- بیماریهای ژنتیکی مانند تب مدیترانهای فامیلی (FMF)
- داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند.
خطر پریکاردیت بعد از:
- یک حمله قلبی
- جراحی قلب باز (سندرم postpericardiotomy)
- پرتو درمانی
- درمان از راه پوست، مانند کاتتریزاسیون قلبی یا فرسایش با فرکانس رادیویی (RFA)
تشخیص و آزمایشات
پزشک به قلب شما گوش خواهد داد. مالش لایه ملتهب پریکارد، باعث ایجاد صدای مالش یا خشخشی میشود که به آن “مالش پریکارد” میگویند. وقتی به جلو خم میشوید، نفس خود را حبس میکنید و نفس خود را بیرون میدهید، میتوانند آن را به بهترین شکل بشنوند. بسته به میزان بد بودن التهاب، پزشک ممکن است صدای تروقهایی را در ریههای شما نیز بشنود، که نشانهای از مایع اضافی در اطراف قلب است.
چه آزمایشاتی برای تشخیص پریکاردیت انجام میشود؟
پزشکان از روشهای مختلفی برای بررسی pericarditis و هر گونه عارضهای مانند افیوژن پریکارد یا پریکاردیت انقباضی استفاده میکنند. ممکن است به یک یا چند آزمایش نیاز داشته باشید، مانند:
اشعه ایکس قفسه سینه: برای مشاهده اندازه قلب و هر مایعی در ریهها
الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG): برای بررسی تغییرات در ریتم قلب. در حدود نیمی از افراد مبتلا به pericarditis، پزشکان برخی از تغییرات مشخصه را در ریتم طبیعی قلب مشاهده میکنند. برخی افراد هیچ تغییری ندارند. اما اگر باشد، ممکن است موقتی باشند.
اکوکاردیوگرام (اکو): برای بررسی میزان عملکرد قلب و بررسی وجود مایع (افیوژن پریکارد) در اطراف قلب. اکو علائم کلاسیک پریکاردیت انقباضی را نشان میدهد، از جمله پریکارد سفت یا ضخیم که حرکت طبیعی قلب را منقبض میکند.
MRI قلب: برای بررسی مایع اضافی در پریکارد، التهاب یا ضخیم شدن پریکارد، یا فشرده شدن قلب. پزشک یک ماده حاجب به نام گادولینیوم در طول این آزمایش بسیار تخصصی به بیمار میدهد.
سی تی اسکن: برای بررسی کلسیم در پریکارد، مایع، التهاب، تومورها و بیماری نواحی اطراف قلب. پزشک از رنگ ید در طول آزمایش برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد التهاب استفاده میکند. این یک آزمایش مهم برای بیمارانی است که ممکن است برای پریکاردیت انقباضی نیاز به جراحی داشته باشند.
کاتتریزاسیون قلبی: برای دریافت اطلاعات در مورد فشارهای پرکننده در قلب. این آزمایش میتواند تشخیص پریکاردیت انقباضی را تایید کند.
آزمایشات خون: میتواند به پزشک کمک کند تا مطمئن شود که بیمار دچار حمله قلبی نشده است، ببیند قلب چقدر خوب کار میکند، مایع موجود در پریکارد را آزمایش کند و به یافتن علت بیماری کمک کند. در صورت داشتن این بیماری، معمولاً میزان رسوب (ESR) و سطح پروتئین واکنشی C بالاتر از حد طبیعی است. ممکن است برای بررسی بیماریهای خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید به آزمایشهای دیگری نیاز باشد.
مدیریت و درمان
اغلب اوقات، افراد مبتلا به pericarditis، بسته به علت بیماری، تنها به دارو برای درمان پریکاردیت نیاز دارند. با این حال، اگر تجمع مایع در پریکارد خود دارید، ممکن است نیاز به تخلیه مایع داشته باشید. اگر پریکاردیت انقباضی دارید، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
داروهای درمانی پریکاردیت
درمان پریکاردیت حاد ممکن است شامل داروهای ضد درد و التهاب مانند ایبوپروفن یا آسپرین با دوز بالا باشد. بسته به علت پریکاردیت، ممکن است به آنتی بیوتیک یا داروهای ضد قارچ نیاز داشته باشید.
اگر علائم شدیدی دارید که بیش از دو هفته طول میکشد، یا از بین میروند و سپس عود میکنند، پزشک ممکن است یک داروی ضدالتهابی را نیز تجویز کند که به کنترل التهاب کمک کند و از بازگشت پریکاردیت هفتهها یا حتی ماهها بعد جلوگیری کند. پزشک ممکن است یک داروی استروئیدی را نیز تجویز کند، به خصوص اگر بیماری کلیوی دارید که مصرف ایبوپروفن و داروی ضد التهابی را برای شما دشوار میکند.
اگر پریکاردیت ناشی از عفونت باشد، پزشک داروهای خاصی را برای درمان آن عفونت تجویز میکند. اگر پریکاردیت شما ناشی از سرطان باشد، موثرترین درمان، درمان سرطان است.
روشها و جراحیهای پریکاردیت
هنگامی که مایع در فضای بین پریکارد جمع میشود، میتواند وضعیتی به نام افیوژن پریکارد ایجاد کند. اگر مایع به سرعت جمع شود، میتواند باعث تامپوناد قلبی شود، فشرده سازی شدید قلب که عملکرد آن را مختل میکند. تامپوناد قلبی یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد.
این تجمع ناگهانی مایع در بین لایههای پریکارد باعث میشود که قلب آنطور که باید کار نکند و میتواند باعث کاهش فشار خون شود. از آنجایی که تامپوناد قلبی تهدید کننده زندگی است، پزشک باید بلافاصله مایع را تخلیه کند.
اگر مایع در پریکارد (افیوژن پریکارد) جمع شود و قلب را فشرده کند، ممکن است به روشی به نام پریکاردیوسنتز نیاز باشد. در این روش پزشک از یک لوله بلند و نازک به نام کاتتر برای تخلیه مایع اضافی استفاده میکند. اکوکاردیوگرافی یا سی تی اسکن به هدایت کاتتر و سوزن به پریکارد کمک میکند.
اگر پزشک نتواند مایع را با سوزن تخلیه کند، یک روش جراحی کم تهاجمی به نام پنجره پریکارد را انجام خواهد داد. آنها از طریق یک برش کوچک قفسه سینه یک سوراخ در پریکارد ایجاد میکنند تا مایع را از پریکارد تخلیه کند.
در صورت داشتن پریکاردیت انقباضی، ممکن است نیاز به برداشتن مقداری پریکارد باشد، این عمل جراحی پریکاردکتومی نام دارد. جراحان این کار را بر روی افرادی که بافت اسکار در پریکارد خود ایجاد میکنند، انجام میدهند. به طور معمول برای افرادی که التهاب فعال و درد قفسه سینه ناشی از پریکاردیت دارند، مناسب نیست.
جراحی معمولاً به عنوان درمانی برای افراد مبتلا به پریکاردیت که مدام عود میکند استفاده نمیشود، زیرا التهاب بهبودی پس از جراحی را دشوار میکند، اما اگر درمانهای دیگر موفقیتآمیز نباشد، ممکن است پزشک در مورد آن با بیمار صحبت کند.
پیشگیری
اگرچه نمیتوان از پریکاردیت حاد پیشگیری کرد، اما درمان سریع و رعایت آن میتواند به کاهش خطر ابتلای مجدد به آن کمک کند. همچنین شما باید توصیههای پزشک را در مورد زمان شروع مجدد ورزش دنبال کنید، زیرا ورزش سریع میتواند پریکاردیت فعال را بدتر کند.
مطالب مشابه:
بیماری عروق کرونر CAD
افتادگی دریچه میترال
لوپوس چیست؟
آمیلوئیدوز
منبع: my.clevelandclinic