واسکولیت در کودکان (واسکولیت IgA)
واسکولیت در کودکان (واسکولیت IgA)
واسکولیت در کودکان (واسکولیت IgA) باعث التهاب رگ‌های خونی کودک می‌شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که سیستم ایمنی کودک به رگ‌های خونی سالم او حمله می‌کند. علائم اغلب بر پوست، دستگاه گوارش و کلیه‌های کودک تأثیر می‌گذارند. علائم کودک ممکن است تقریباً یک ماه طول بکشد و خود به خود از بین برود.
واسکولیت در کودکان چیست؟
واسکولیت التهاب رگ‌های خونی کودک است. رگ‌های خونی لوله‌هایی در بدن هستند که خون را از طریق اندام‌ها و بافت‌ها حمل می‌کنند. واسکولیت می‌تواند رگ‌های خونی بسیار کوچک (مویرگ‌ها)، رگ‌های خونی متوسط یا رگ‌های خونی بزرگ مانند رگ خونی اصلی که از قلب خارج می‌شود (آئورت) را تحت تأثیر قرار دهد. انواع مختلفی از واسکولیت وجود دارد، اما واسکولیت IgA شایع‌ترین نوع آن در بین کودکان است.
واسکولیت IgA چیست؟
واسکولیت IgA (IgAV) یا پورپورای هنوخ-شوئن‌لاین، التهابی است که عمدتاً رگ‌های خونی کوچک در پوست، دستگاه گوارش (مجموعه‌ای از اندام‌های توخالی که از دهان تا مقعد به یکدیگر متصل هستند) و کلیه‌های کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. IgA مخفف ایمونوگلوبولین A است. این یک آنتی‌بادی در سیستم ایمنی بدن است که در رگ‌های خونی جمع می‌شود. آزمایش‌های تشخیصی می‌توانند وجود این ایمونوگلوبولین را بررسی کنند.
چه عللی باعث واسکولیت IgA در کودکان می‌شود؟
واسکولیت IgA زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی کودک به اشتباه به رگ‌های خونی او حمله می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که IgAV ممکن است یک واکنش غیرمعمول سیستم ایمنی بدن در پاسخ به موارد زیر باشد:
- عفونت (گلودرد استرپتوکوکی یا بیماری ویروسی).
- گزش حشرات.
- برخی غذاها.
- واکسن.
- برخی داروها.
- استعداد ژنتیکی.
علائم واسکولیت IgA در کودکان چیست؟
علائم واسکولیت IgA می‌تواند بخش‌های مختلف بدن کودک، مانند پوست، مفاصل، روده‌ها و کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بثورات پوستی برجسته و تغییر رنگ یافته.
- درد و تورم مفاصل.
- درد شکم.
- بی اشتهایی.
- استفراغ.
- اسهال و خون در ادرار یا مدفوع.
- تورم کیسه بیضه و/یا پوست سر.
- تب.
چه اتفاقی برای رگ‌های خونی کودک مبتلا به واسکولیت IgA می‌افتد؟
واسکولیت باعث التهاب رگ‌های خونی کودک می‌شود. التهاب زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن، سلول‌هایی را برای حمله به باکتری‌ها یا التیام بافت‌های آسیب‌دیده می‌فرستد. سیستم ایمنی بدن آنها به جای هدف قرار دادن عوامل ناسالم در بدن کودک، به رگ‌های خونی سالم او حمله می‌کند. وقتی التهاب اتفاق می‌افتد، به صورت درد، تورم یا تغییر رنگ پوست نمایان می شوند.
در طول التهاب، ساختار رگ‌های خونی کودک ضعیف می‌شود. رگ‌های خونی ضعیف بیشتر در معرض خطر ایجاد لخته‌های خون یا تنگ شدن هستند. آسیب به رگ‌های خونی همچنین می‌تواند انسدادهایی ایجاد کند که خون به راحتی نمی‌تواند از آنها عبور کند. به طور معمول، رگ‌ها ممکن است نازک و کشیده شوند که می‌تواند منجر به آنوریسم یا پارگی شود.
دیواره ضعیف رگ، نشت‌کننده می‌شود و به مایع درون رگ‌های خونی اجازه می‌دهد تا وارد بافت‌های اطراف شود. این می‌تواند باعث تورم و سایر علائم مانند بثورات پوستی شود.
واسکولیت می‌تواند رگ‌های خونی که خون را به اندام‌های حیاتی مانند مغز، کلیه‌ها، ریه‌ها یا قلب می‌رسانند را درگیر کند. گاهی اوقات، این بیماری می‌تواند عملکرد اندام‌ها را به خطر بیندازد و بسیار جدی باشد. عوارض آن در بزرگسالان بیشتر از کودکان شایع است.
آیا واسکولیت IgA مسری است؟
خیر، واسکولیت IgA مسری نیست و از طریق تماس فرد به فرد منتقل نمی‌شود.
چه کسی در معرض خطر ابتلا به واسکولیت IgA است؟
در حالی که واسکولیت IgA می‌تواند هر کسی را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد، بیش از 90٪ از افراد مبتلا به واسکولیت IgA کودکانی بین 3 تا 10 سال هستند. IgAV بیشتر پسران را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما می‌تواند دختران را نیز درگیر کند. اگر کسی در خانواده بیولوژیکی این بیماری را داشته باشد، کودک بیشتر در معرض خطر ابتلا به IgAV می باشد.
تشخیص و آزمایش‌ها
پزشک پس از معاینه فیزیکی و آزمایش، واسکولیت IgA را تشخیص می‌دهد.آزمایش‌هایی که برای تشخیص IgAV انجام می‌شوند عبارتند از:
آزمایشات خونی و التهابی
CBC (شمارش کامل سلول‌های خونی)
برای بررسی وجود کم خونی، لکوسیتوز (افزایش گلبول سفید) یا ترومبوسیتوز (افزایش پلاکت) که نشانه التهاب هستند.
CRP و ESR
نشانگرهای غیر اختصاصی التهاب فعال در بدن، معمولاً در مرحله حاد بیماری افزایش می‌یابند.
Urinalysis (آزمایش ادرار)
آزمایش کلیدی برای بررسی وجود هماتوری (خون در ادرار) یا پروتئینوری، که می‌تواند نشانه درگیری کلیه باشد.
Creatinine و BUN
برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها، به ویژه اگر در آزمایش ادرار ناهنجاری مشاهده شود.
آزمایشات تخصصی‌تر
ایمونوگلوبولین A (IgA)
در بسیاری از موارد افزایش IgA سرم مشاهده می‌شود و به تشخیص کمک می‌کند.
C3 و C4 (کمپلمان‌ها)
معمولاً نرمال هستند، اما بررسی آنها برای افتراق از سایر انواع واسکولیت اهمیت دارد.
ANA و ANCA
معمولاً در HSP منفی هستند، اما ممکن است برای رد سایر واسکولیت‌های خودایمنی (مانند لوپوس یا گرانولوماتوز وگنر) درخواست شوند.
آزمایش مدفوع (در صورت وجود علائم گوارشی شدید)
برای بررسی خون پنهان یا عفونت‌های همزمان گوارشی.
سایر ارزیابی‌ها در صورت نیاز
سونوگرافی شکم
در صورت درد شکم، برای رد انسداد یا انواژیناسیون روده.
بیوپسی پوست یا کلیه (در موارد شدید)
درمان
درمان برای واسکولیت IgA همیشه ضروری نیست، زیرا علائم اغلب پس از دوره حاد، خود به خود از بین می‌روند. اگر علائم کودک آزاردهنده باشد، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) برای درمان درد مفاصل.
کورتیکواستروئیدهایی برای درمان درد شکم، درگیری کلیه یا تورم قابل توجه.
در حالی که IgAV عموماً یک بیماری نسبتاً خفیف است که به خودی خود از بین می‌رود، می‌تواند عوارض جدی در کلیه‌ها و روده‌ها نیز ایجاد کند. برخی از کودکان ممکن است برای جلوگیری از این عوارض نیاز به مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی داشته باشند.
نتیجه گیری
واسکولیت IgA بیماری است که می‌تواند برای مدتی (هفته‌ها) باعث تحریک و ناراحتی شود تا اینکه کودک دوباره احساس بهتری داشته باشد. اکثر کودکان بدون هیچ گونه عوارض طولانی مدت بهبودی کامل پیدا می‌کنند. اگرچه درمان همیشه ضروری نیست، اما اگر کودک احساس ناراحتی زیادی می کند، به پزشک مراجعه کنید.
مطالب مشابه:
