لنفوم هوچکین
لنفوم هوچکین
لنفوم هوچکین نوعی سرطان است که سیستم لنفاوی را تحت تاثیر قرار می دهد. سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن، برای مبارزه با میکروب ها و بیماری ها می باشد. لنفوم هوچکین زمانی ایجاد می شود که سلول های سالم در سیستم لنفاوی تغییر می کنند و از کنترل خارج می شوند.
سیستم لنفاوی دارای غدد لنفاوی است که در سراسر بدن یافت می شوند. اکثر غدد لنفاوی در شکم، کشاله ران، لگن، قفسه سینه، زیر بغل و گردن قرار دارند.
سیستم لنفاوی همچنین شامل طحال، تیموس، لوزه ها و مغز استخوان می باشد. لنفوم هوچکین می تواند بر همه این نواحی و سایر اندام های بدن تاثیر بگذارد.
لنفوم هوچکین که قبلاً بیماری هوچکین نام داشت، یکی از دو نوع گسترده لنفوم است که نوع دیگر آن لنفوم غیر هوچکین است.
مکانیسم عمل
لنفوم هوچکین بر گلبول های سفید مهم در سیستم ایمنی بدن به نام لنفوسیت ها تاثیر می گذارد. لنفوم های هوچکین زمانی ایجاد می شوند که ژن های داخل لنفوسیت های B در مقطعی از زندگی انسان، جهش پیدا کرده و یا تغییر می کنند.
انواع لنفوم هوچکین
چهار زیر گروه لنفوم هوچکین اولیه وجود دارد:
1) لنفوم هوچکین اسکلروز گره ای: این نوع شایع ترین زیر گروه لنفوم هوچکین اولیه است. اغلب بزرگسالان جوان، به ویژه زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. معمولاً غدد لنفاوی قسمت مرکزی قفسه سینه را درگیر می کند.
2) لنفوم هوچکین سلولاریته مختلط: این زیرگروه معمولاً افراد 60 ساله را تحت تاثیر قرار می دهد و گاهی اوقات در شکم ایجاد می شود.
3) لنفوم هوچکین اولیه غنی از لنفوسیت: این زیرگروه حدود 6% از افراد مبتلا به لنفوم هوچکین را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری در مردان شایع تر است.
4) لنفوم هوچکین خالی از لنفوسیت: این زیر گروه فقط حدود 1% از افراد مبتلا به لنفوم هوچکین را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری بیشتر در افراد بالای 60 سال و افراد مبتلا به HIV/AIDS شایع است.
مراحل لنفوم هوچکین چیست؟
هنگامی که پزشک لنفوم هوچکین را تشخیص می دهد، از نتایج آزمایش برای مرحله‌بندی وضعیت بیمار استفاده می‌کند. مرحله‌بندی سرطان به پزشکان کمک می‌کند تا تعیین کنند که سرطان چقدر پیشرفته است، چقدر سریع ممکن است گسترش یابد و چه درمان هایی ممکن است بهترین نتیجه را داشته باشند. در اینجا مراحل لنفوم هوچکین آمده است:
مرحله اول: سلول های سرطانی در یک ناحیه غدد لنفاوی یا اندام لنفاوی (مانند تیموس، طحال یا مغز استخوان) وجود دارد. یا لنفوم فقط در یک ناحیه از یک اندام واحد خارج از سیستم لنفاوی وجود دارد.
دوم: سلول های سرطانی در دو یا چند گروه از غدد لنفاوی در یک طرف دیافراگم بیمار وجود دارند (همچنین ممکن است سایر غدد لنفاوی نزدیک دیافراگم، بیمار را تحت تأثیر قرار دهند).
سوم: نواحی غدد لنفاوی در دو طرف دیافراگم، حاوی سلول های لنفوم هستند، یا سلول های سرطانی در غدد لنفاوی بالای دیافراگم و در طحال وجود دارند.
چهارم: لنفوم حداقل در یک اندام خارج از سیستم لنفاوی، مانند کبد، ریه یا مغز استخوان، وجود دارد.
پزشکان همچنین از اصطلاحاتی مانند «مطلوب» و «نامطلوب» برای طبقه‌بندی لنفوم های هوچکین بر اساس اینکه آیا احتمال پاسخ مناسب به درمان و ماندن در حالت بهبودی (بدون علائم یا نشانه های سرطان) را دارند یا خیر، استفاده می کنند.
لنفوم هوچکین چقدر شایع است؟
این بیماری نادر است و سالانه حدود ۳ نفر از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، لنفوم هوچکین شایع‌ترین سرطان در نوجوانان بین ۱۵ تا ۱۹ سال و بزرگسالان جوان است. همچنین لنفوم هوچکین بسیار کمتر از لنفوم غیر هوچکین شایع است.
علائم لنفوم هوچکین چیست؟
شایع‌ترین علامت اولیه لنفوم هوچکین، تورم بدون درد غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران است. سایر علائم عبارتند از:
- خستگی مداوم
- تب بی‌دلیل
- تعریق شبانه شدید
- کاهش وزن بی‌دلیل
- خارش پوست
- درد یا تورم شکم
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
پزشکان، تب، کاهش وزن بی دلیل و تعریق شبانه شدید مرتبط با لنفوم را “علائم B” می نامند. وجود یا عدم وجود این علائم به پزشک کمک می کند تا پیش‌آگهی (نتیجه احتمالی بیماری) را تعیین کرده و درمان ها را برنامه‌ریزی کند.
علت لنفوم هوچکین چیست؟
لنفوم‌های هوچکین زمانی تشکیل می‌شوند که سلول های B تغییرات ژنتیکی اکتسابی ایجاد می کنند. یعنی فرد در طول زندگی خود به آن مبتلا می شود.
نقش سلول های رید-اشتنبرگ در بروز لنفوم هوچکین
در برخی شرایط، جهش در سلول های B منجر به ایجاد نوعی سلول غیرطبیعی و بزرگ به نام سلول رید-اشتنبرگ می شود که مشخصه اصلی سرطان لنفوم هوچکین است. این سلول ها با تولید سیتوکین ها – ترکیباتی که عملکرد سیستم ایمنی را تنظیم می‌کنند، سلول های طبیعی را به سمت غدد لنفاوی دچار اختلال، جذب می کنند. سلول های طبیعی نیز در پاسخ، موادی ترشح می کنند که موجب رشد بیشتر سلول های رید-اشتنبرگ می شوند. این تعامل ناسالم در نهایت باعث تورم و التهاب غدد لنفاوی می گردد که از نشانه های اصلی بیماری محسوب می شود.
سرطان می تواند از طریق سیستم لنفاوی به سایر اندام های لنفاوی مانند تیموس و طحال و همچنین به بافت لنفاوی در سراسر بدن گسترش یابد. به ندرت، می تواند اندام های دیگری مانند ریه ها، کبد و مغز استخوان (که سلول های خونی را می سازد) را درگیر کند.
عوامل خطر
پزشکان عواملی را شناسایی کرده‌اند که ممکن است خطر ابتلا به لنفوم هوچکین را در شما افزایش دهند، از جمله:
سن: افراد بین 20 تا 39 سال یا بالاتر از 65 سال سن، احتمال ابتلا به این بیماری در آنها بیشتر است.
جنسیت: مردان بیشتر احتمال ابتلا به لنفوم هوچکین را دارند. اما به هر حال، اسکلروز گره‌ای، یک زیرگروه اولیه لنفوم هوچکین است که در زنان شایع‌تر است.
سابقه پزشکی خانوادگی: اگر خواهر و برادر یا والدین بیولوژیکی مبتلا به لنفوم هوچکین باشند، احتمال ابتلا به این بیماری کمی بیشتر است.
پیوند عضو: اگر فرد جراحی پیوند عضو داشته باشد، باید داروهای ضد رد پیوند مصرف کند که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کنند. این امر خطر ابتلا به لنفوم را افزایش می دهد.
داشتن ویروس های خاص: ابتلا به HIV، ویروس لنفوتروپیک T انسانی نوع ۱ یا ویروس اپشتین بار ممکن است خطر ابتلا به لنفوم هوچکین را افزایش دهد.
تشخیص و آزمایش ها
لنفوم هوچکین چگونه مشخص می شود؟ برای تشخیص این بیماری، پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد تا علائم لنفوم هوچکین، مانند تورم غدد لنفاوی، را بررسی کند. آنها در مورد هرگونه تغییری، مانند تب مداوم یا کاهش وزن بی دلیل، سؤال خواهند کرد. ممکن است برای تشخیص لنفوم هوچکین به چندین آزمایش، از جمله آزمایش خون، آزمایش های تصویربرداری یا بیوپسی، نیاز باشد.
آزمایش خون
آزمایش خون به پزشک تصویری از سلامت کلی بیمار می دهد. آنها همچنین می توانند علائم سرطان را تشخیص دهند. این آزمایش ها عبارتند از:
شمارش کامل خون (CBC): این آزمایش نشان می دهد که آیا تعداد گلبول های خون کم است یا خیر، که ممکن است نشانه‌ای از لنفوم در خون یا مغز استخوان باشد.
مطالعه شیمی خون: این آزمایش سطح الکترولیت و عملکرد کبد و کلیه را اندازه‌گیری می کند. این آزمایش موادی را که اندام ها و بافت‌های بیمار در جریان خون آزاد می کنند و ممکن است نشانه‌ای از آسیب بافتی باشد، اندازه‌گیری می کند.
میزان رسوب گلبول های قرمز (ESR): این آزمایش التهاب را اندازه‌گیری می‌کند. میزان رسوب بالا را می‌توان در لنفوم هوچکین مشاهده کرد.
آزمایش لاکتات دهیدروژناز (LDH): این آزمایش پروتئینی را اندازه‌گیری می‌کند که سلول ها در صورت آسیب‌دیدگی آزاد می کنند. گاهی اوقات، میزان بالای LDH در لنفوم رخ می دهد.
آزمایش هایی برای ویروس‌ها: این آزمایش ها می‌توانند عفونت های فعلی یا گذشته مرتبط با لنفوم هوچکین، مانند HIV، هپاتیت B و هپاتیت C را تشخیص دهند. نتایج آزمایش می تواند به پزشک در برنامه‌ریزی درمانی کمک کند.
آزمایش های تصویربرداری
این آزمایشات می توانند علائم سرطان را در بدن بیمار نشان دهند. نوع آزمایش تصویربرداری بستگی به محل سرطان و باردار بودن زنان دارد. (آزمایش های تصویربرداری که از اشعه ایکس استفاده می‌کنند ممکن است به جنین آسیب برسانند).
این آزمایش ها عبارتند از:
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
- اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)
- عکسبرداری از قفسه سینه
- اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- سونوگرافی
- بیوپسی
پزشکان معمولاً لنفوم هوچکین را با استفاده از بیوپسی غدد لنفاوی تشخیص می دهند. برای این روش، پزشک تمام یا بخشی از یک غده لنفاوی را برمی‌دارد. یک آسیب شناس، بافت را زیر میکروسکوپ برای یافتن نشانه های سلول های رید-اشتنبرگ بررسی می کند. (وجود سلول های رید-اشتنبرگ به پزشکان این امکان را می دهد که بدانند بیمار به جای لنفوم غیر هوچکین، مبتلا به هوچکین است.)
گاهی اوقات، پزشکان، لنفوم هوچکین را پس از تجزیه و تحلیل نتایج بیوپسی بافت گرفته شده از ناحیه دیگری از بدن، مانند ریه، کبد، طحال یا مغز استخوان، تشخیص می دهند.
کنترل و درمان لنفوم هوچکین
پزشکان بسته به مرحله سرطان، از رویکردهای درمانی مختلفی برای لنفوم هوچکین استفاده می کنند. این درمان ها یا سلول های سرطانی را از بین می‌برند یا از تقسیم آنها جلوگیری می کنند. گزینه های درمانی عبارتند از:
شیمی درمانی: این نوع درمان لنفوم هوچکین، از یک یا چند دارو برای از بین بردن سلول های سرطانی یا جلوگیری از تکثیر آنها استفاده می کند. پزشکان ممکن است از یک نوع یا ترکیبی از شیمی درمانی ها استفاده کنند.
پرتودرمانی: این درمان از پرتوهای انرژی پرقدرت برای از بین بردن سلول های سرطانی در غدد لنفاوی آسیب دیده یا نواحی گسترش سرطان استفاده می کند. این روش اغلب همراه با شیمی درمانی در درمان لنفوم هوچکین در مراحل اولیه استفاده می شود.
ایمونوتراپی: این درمان سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند، بنابراین در شناسایی و از بین بردن سلول های سرطانی بهتر عمل می کند. مهارکننده های چک پوینت یک درمان مهم ایمونوتراپی برای لنفوم هوچکین هستند.
درمان هدفمند: درمان هدفمند از دارو یا سایر مواد برای حمله به سلول های سرطانی استفاده می کند. نمونه هایی از آن شامل ترکیبات آنتی بادی-دارو است. این درمان از آنتی بادی های ایجاد شده در آزمایشگاه که به یک داروی شیمی درمانی متصل هستند، استفاده می کند. آنها سلول های سرطانی را پیدا کرده و از بین می برند.
شیمی درمانی با پیوند سلول های بنیادی: پزشکان معمولاً زمانی از این درمان استفاده می کنند که لنفوم هوچکین عود کرده باشد یا به درمان پاسخ ندهد. در این حالت، بیمار درمان شیمی درمانی متفاوتی نسبت به درمان اولیه دریافت خواهد کرد. اگر درمان سرطان پاسخگو نباشد، پزشک پیوند سلول های بنیادی انجام خواهد داد.
عوارض جانبی درمان لنفوم هوچکین
هر درمان عوارض جانبی متفاوتی دارد. به عنوان مثال، شیمی درمانی ممکن است باعث ریزش مو یا حالت تهوع شود، در حالی که پرتودرمانی می تواند باعث تغییرات پوستی شبیه آفتاب سوختگی در محل درمان شود. عوارض جانبی ایمونوتراپی شامل بثورات پوستی، اسهال و تنگی نفس و سرفه به دلیل التهاب در ریه ها است.
طول عمر بیماران لنفوم هوچکین
میزان بقای بیماران مبتلا به سرطان لنفوم هوچکین به مرحله تشخیص بیماری بستگی دارد. آمارها نشان می دهند که حدود ۹۲ تا ۹۵ درصد از افرادی که بیماری‌شان در مراحل اولیه شناسایی شده، توانسته‌اند حداقل تا پنج سال پس از تشخیص زنده بمانند. این در حالی است که در مواردی که سرطان در مراحل پیشرفته‌تر تشخیص داده شده، نرخ بقا طی پنج سال به ۸۱ تا ۸۷ درصد کاهش یافته است.
زمان مراجعه به پزشک
اگر تحت درمان لنفوم هوچکین قرار دارید، در صورت مشاهده هرگونه تغییرات در بدن خود، به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است نشانه ای از بدتر شدن وضعیت شما با وجود درمان باشد. اگر طول درمان را تکمیل کرده اید، معاینات منظم خود را به طور دقیق و مرتب انجام دهید تا پزشک سلامت کلی شما را ارزیابی کند و اطمینان حاصل کند که شما در حال بهبودی کامل هستید.
تفاوت بین لنفوم هوچکین و غیر هوچکین چیست؟
لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین هر دو سرطان هایی هستند که لنفوسیت های شما را تحت تأثیر قرار می دهند. اما چندین تفاوت آنها را از یکدیگر متمایز می کند.
جدول زیر را مشاهده کنید:
نتیجه گیری
پزشکان، لنفوم هوچکین را یکی از قابل درمان‌ترین انواع سرطان می‌دانند. درمان های پیشرفته و جدیدتر اغلب علائم و نشانه های لنفوم هوچکین را از بین می برند و اساساً این بیماری را درمان می کنند.
با این حال، نوع لنفوم هوچکین و مرحله سرطان، جهت درمان بستگی دارد. مطالعات نشان می دهد که بیش از ۹۰٪ از افرادی که برای لنفوم هوچکین در مراحل اولیه تحت درمان قرار می‌گیرند، پنج سال پس از تشخیص زنده می‌مانند. به عبارت دیگر، هر چه زودتر تشخیص داده شود، بهتر است.
به تغییرات در بدن خود، مانند تورم غدد لنفاوی یا تب و خستگی مداوم توجه کنید. این علائم لزوماً به معنای ابتلا به لنفوم هوچکین نیستند، اما بهتر است معاینه شوید. در مورد این بیماری، تشخیص زودهنگام می تواند درمان موفقیت آمیزتری برای شما داشته باشد.
مطالب مشابه:
