سندرم کارسینوئید
سندرم کارسینوئید و تومور کارسینوئید
سندرم کارسینوئید زمانی اتفاق می افتد که یک تومور سرطانی نادر به نام تومور کارسینوئید، هورمونی خاصی مانند سروتونین را به جریان خون ترشح می کند. تومور کارسینوئید که نوعی تومور عصبی غدد درون ریز است، اغلب در دستگاه گوارش یا ریه ها ایجاد می شود.
تومور معمولاً در روده ها یا آپاندیس رشد می کند، اما می تواند در معده، پانکراس، ریه، سینه، کلیه، تخمدان ها یا بیضه ها نیز مشاهده شود که تمایل به رشد بسیار کند دارد.
سندرم کارسینوئید معمولاً در افرادی رخ می دهد که تومورهای کارسینوئید پیشرفته دارند. درمان سندرم کارسینوئید معمولاً شامل درمان سرطان است. با این حال، از آنجایی که بیشتر تومورهای کارسینوئید تا زمانی که پیشرفت نکرده باشند باعث ایجاد سندرم نمی شوند، ممکن است درمان امکان پذیر نباشد. در عوض، ممکن است داروهایی برای تسکین علائم سندرم و ایجاد آرامش بیشتر، توصیه شود.
علائم سندرم کارسینوئید
در مراحل اولیه وجود تومور کارسینوئید، ممکن است هیچ علامتی مشاهده نشود. همچنین اگر تومور فقط در دستگاه گوارش باشد، ممکن است علائمی ایجاد نشود، زیرا هر هورمونی که تولید می کند توسط کبد تجزیه می شود.
علائم ممکن است ناشی از هم خود تومور و هم از هر هورمونی که در جریان خون ترشح می‌کند، باشد.
علائم ناشی از تومور
نشانه ها به این بستگی دارد که تومور در کجای بدن ایجاد می شود:
1) تومور کارسینوئید روده ممکن است باعث درد شکم، انسداد روده (اسهال، یبوست و…) و خونریزی رکتوم شود.
2) تومور کارسینوئید ریه ممکن است باعث سرفه شود که ممکن است باعث سرفه خونی شده و باعث خس خس سینه، تنگی نفس، درد قفسه سینه و خستگی شود.
3) تومور کارسینوئید معده ممکن است باعث درد، کاهش وزن، خستگی و ضعف شود
برخی از تومورها ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند و به طور تصادفی کشف شوند. به عنوان مثال، تومور کارسینوئید آپاندیس ممکن است تنها زمانی پیدا شود که آپاندیس به دلیل دیگری برداشته شود.
علائم ناشی از هورمون ها (سندرم کارسینوئید)
- اسهال، درد شکم و بی اشتهایی
- برافروختگی پوست به خصوص صورت
- ضربان قلب سریع
- تنگی نفس و خس خس سینه
این علائم ممکن است به طور غیر منتظره ظاهر شوند، زیرا هورمون ها می توانند در هر زمانی توسط تومور تولید شوند.
برخی از افراد همچنین ممکن است به بیماری قلبی کارسینوئیدی مبتلا شوند که در آن دریچه های قلب ضخیم می شوند و به درستی کار نمی کنند. همچنین خطر ایجاد یک واکنش نادر اما جدی به نام بحران کارسینوئید وجود دارد که شامل گرگرفتگی شدید، تنگی نفس و افت فشار خون است.
علل سندرم کارسینوئید
سندرم کارسینوئید توسط یک تومور کارسینوئیدی ایجاد می شود که سروتونین یا سایر مواد شیمیایی را در جریان خون ترشح می کند. تومورهای کارسینوئید اغلب در دستگاه گوارش، از جمله معده، روده کوچک، آپاندیس، روده بزرگ و راست روده ایجاد می شوند.
تنها درصد کمی از تومورهای کارسینوئیدی مواد شیمیایی که باعث سندرم کارسینوئید می شوند، ترشح می کنند. هنگامی که این تومورها مواد شیمیایی را ترشح می کنند، کبد به طور معمول مواد شیمیایی را قبل از اینکه فرصتی برای حرکت در بدن و ایجاد علائم داشته باشند، خنثی می کند.
با این حال، هنگامی که یک تومور پیشرفته به خود کبد متاستاز می کند، ممکن است مواد شیمیایی ترشح کند که قبل از رسیدن به جریان خون خنثی نمی شوند. اکثر افرادی که سندرم کارسینوئید را تجربه می کنند، سرطان پیشرفته ای دارند که به کبد گسترش یافته است.
دقیقاً مشخص نیست که چرا تومورهای کارسینوئیدی ایجاد می شوند، اما به نظر می رسد که بیشتر آنها به طور اتفاقی ایجاد می شوند. برخی عوامل هستند که می توانند تشکیل این نوع تومورها را افزایش دهند:
- یک سندرم خانوادگی نادر به نام نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 1 (MEN1)
- والدین یا خواهر و برادر مبتلا به تومور کارسینوئید
- والدین مبتلا به سرطان پوست سلول سنگفرشی، لنفوم غیر هوچکین، یا سرطان مغز، سینه، کبد، رحم، مثانه یا کلیه
- شرایطی به نام نوروفیبروماتوز یا توبروس اسکلروزیس
تشخیص تومورهای کارسینوئید
یک تومور کارسینوئید ممکن است به طور اتفاقی ظاهر شود. برای مثال، زمانی که جراح در حال عمل جراحی آپاندیس است. در این حالت، تومور اغلب زود مشخص می شود و همراه با آپاندیس برداشته می شود و مشکل دیگری ایجاد نمی کند.
در غیر این صورت، افراد معمولاً پس از بروز علائم با پزشک صحبت می کنند. تومور کارسینوئید ممکن است پس از انجام یک سری اسکن و آزمایشات که شامل موارد زیر است مشخص شود:
آزمایش 5-HIAA ادرار: این آزمایش سطوح خاصی از هورمون ها را بررسی می کند.
آزمایش خون (از جمله آزمایش خون سروتونین و کروموگرانین A): این آزمایش ها میزان موادی را که اندام ها و بافت ها در خون آزاد می کنند، بررسی می کنند. سطح موادی که افزایش یا کاهش می یابد، ممکن است نشانه بیماری باشد.
اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون نورواندوکرین (PET): این آزمایش تومورهای عصبی غدد درون ریز را با رنگی به نام گالیوم 68 داتاتات ردیابی می کند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): در سی تی اسکن از اشعه ایکس و کامپیوتر برای تولید تصاویر سه بعدی از اندام ها و استخوان ها استفاده می شود.
اولتراسوند: سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام ها و استخوان ها استفاده می کند.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): از امواج رادیویی و یک آهنربای بزرگ برای ایجاد تصاویری از داخل بدن بیمار استفاده می کند.
آندوسکوپی: برای این آزمایش، پزشک یک لوله نازک بلند همراه با دوربین و نور را در بدن بیمار قرار می دهد.
درمان سندرم کارسینوئید
اگر تشخیص تومور زودهنگام باشد، ممکن است بتوان آن را به طور کامل برداشت و سرطان را به طور کامل درمان کرد. در غیر این صورت، جراحان تا حد امکان تومور را برمیدارند.
اما در صورتی که تومور، علائمی ایجاد نکند و یا رشد نکند، ممکن است به درمان فوری نیاز نباشد، اما امکان دارد پزشک بیمار را تحت نظر به طور منظم داشته باشد.
در صورت درمان، ممکن است پزشک گزینه های درمانی زیر را توصیه کند:
- تزریق داروهایی به نام آنالوگ سوماتواستاتین که می تواند رشد تومور را کند، کند.
- تجویز رادیوتراپی برای از بین بردن برخی سلول های سرطانی
- تکنیکی برای مسدود کردن خون رسانی به تومور، به خصوص تومورهای کبدی، که با نام آمبولیزاسیون شریان کبدی شناخته می شود.
- استفاده از فرکانس های رادیویی که مانند یک کاوشگر برای از بین بردن سلول های سرطانی به خصوص برای تومورهای کبدی عمل می کند.
- تجویز شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور و کنترل علائم بیمار
زمان مراجعه به پزشک
علائم سندرم کارسینوئید در صورت عدم درمان با گذشت زمان بدتر می شود و می تواند به یک وضعیت بحرانی به نام بحران کارسینوئید تبدیل شود. در صورت مشاهده موارد زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- تپش قلب یا درد قفسه سینه
- اسهال شدید تا چند روز
- معده درد شدید
- احساس ضعف
- گرگرفتگی حاد صورت، گردن و سینه
مطالب مشابه:
