بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی یا سندرم کاوازاکی نوعی واسکولیت (التهاب رگ‌های خونی) است. رگ‌های خونی ملتهب می‌توانند ضعیف و کشیده شوند. وقتی این اتفاق می‌افتد، در معرض خطر پارگی قرار می‌گیرند. همچنین می‌توانند دچار زخم شوند و بیش از حد باریک شوند. این امر میزان خون‌رسانی برای تغذیه بافت‌ها و اندام‌ها را محدود می‌کند.
بیماری کاوازاکی اغلب در کودکان 6 ماهه تا 5 ساله رخ می‌دهد. این بیماری بر تمام شریان‌های آنها تأثیر می‌گذارد، اما بزرگترین نگرانی شریان‌های کرونری آنها است. این شریان‌ها خون را به قلب آنها می‌رسانند. کودکانی که شریان‌های کرونری آنها آسیب دیده است، می‌توانند در نهایت دچار مشکلات قلبی شوند.
علائم بیماری کاوازاکی چیست؟
علائم این بیماری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب حداقل پنج روز.
- تحریک‌پذیری.
- چشم‌های قرمز یا صورتی بدون ترشح.
- قرمزی یا ترک خوردن لب‌ها یا زبان کودک.
- تورم و/یا قرمزی دست‌ها یا پاهای کودک.
- پوسته پوسته شدن پوست کودک، که معمولاً از اطراف ناخن‌های او شروع میشود.
- جوش، بیشتر روی تنه کودک، اما گاهی اوقات در سایر نقاط.
- تورم غدد لنفاوی در گردن کودک.
- درد معده یا شکم.
چه عواملی باعث بیماری کاوازاکی میشود؟
علت بیماری کاوازاکی ناشناخته است، اگرچه بیشتر موارد در اواخر زمستان و اوایل بهار اتفاق می‌افتد. محققان در حال بررسی علل احتمالی بیماری کاوازاکی مانند عفونت‌ها، عوامل محیطی یا ژنتیک هستند.
آیا بیماری کاوازاکی مسری است؟
خیر، اگرچه بثورات پوستی یکی از علائم است، اما از طریق تماس فرد به فرد منتقل نمی‌شود.
عوامل خطر:
- جنسیت: مردان
- سن کمتر از 5 سال.
حتی اگر هیچ یک از این عوامل خطر وجود نداشته باشد، باز هم ممکن است فرد به بیماری کاوازاکی مبتلا شود.
عوارض بیماری کاوازاکی چیست؟
- آنوریسم (ضعف یا کشیدگی) در شریان‌های کرونری ملتهب، در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی بای پس شریان کرونری داشته باشد.
- لخته شدن خون و تنگی در شریان‌های کرونری.
- پارگی شریان کرونری.
- مشکلات دریچه‌های قلبی که به حرکت خون در قلب کودک کمک می‌کنند.
- التهاب در قلب کودک.
- هپاتیت در کبد کودک.
- التهاب در ریه‌های کودک.
- عفونت در قلب کودک.
- پانکراتیت (التهاب) در پانکراس کودک.
- عملکرد ضعیف قلب یا نارسایی قلبی.
- حمله قلبی.
تشخیص و آزمایش‌ها
علائم و نشانه‌ها به پزشکان کمک می‌کند تا با معاینه فیزیکی، بیماری کاوازاکی را تشخیص دهند. اگر کودک فقط برخی از علائم را داشته باشد، این بیماری غیرمعمول یا ناقص است. قبل از تشخیص، پزشکان باید سایر علل تب را رد کنند.
سه مرحله بیماری کاوازاکی چیست؟
1) مرحله (حاد)
- تب به مدت پنج روز یا بیشتر.
- بثورات پوستی در اطراف تنه یا کشاله ران.
- چشم صورتی.
- قرمزی زبان و لب‌ها.
- قرمزی پوست دست‌ها و پاها (کف دست‌ها و پاها).
- تورم غدد لنفاوی.
2) مرحله (نیمه حاد)
- با قطع تب شروع میشود.
- ناراحتی معده.
- اسهال.
- درد مفاصل و شکم.
- پوسته پوسته شدن دست‌ها و پاها.
3) مرحله (دوره نقاهت)
- علائم به آرامی از بین می‌روند، اما عوارض می‌توانند ادامه داشته باشند.
چه آزمایش‌هایی برای تشخیص بیماری کاوازاکی انجام میشود؟
آزمایشات خونی و التهابی
CBC (شمارش کامل سلول‌های خونی)
لوکوسیتوز (افزایش گلبول سفید) در مراحل اولیه
ترومبوسیتوز (افزایش پلاکت) از هفته دوم به بعد
آنمی خفیف ممکن است مشاهده شود
CRP و ESR
شدت التهاب سیستمیک را نشان می‌دهند.
آلبومین سرم
جزء معیارهای تشخیصی است.
AST، ALT و Gamma GT
ممکن است درگیری کبدی خفیف یا افزایش آنزیم‌های کبدی وجود داشته باشد.
بیلی‌روبین و فسفاتاز قلیایی
گاهی افزایش می‌یابد.
Sodium (سدیم خون)
هیپوناترمی (سدیم پایین) ممکن است وجود داشته باشد.
پروتئین ادرار و آنالیز ادرار (Urinalysis)
پروتئینوری یا وجود گلبول سفید در ادرار ممکن است مشاهده شود.
آزمایشات ایمنی و تخصصی
ANA و ANCA
معمولاً منفی هستند اما ممکن است برای رد سایر بیماری‌های خودایمنی درخواست شوند.
Ferritin و D-dimer
در موارد شدید و مشکوک به سندرم التهابی چند سیستمی کودکان (MIS-C) بررسی می‌شوند.
آزمایشات تصویربرداری
اکوکاردیوگرافی قلب (Echocardiography)
مهم‌ترین تست برای بررسی آنوریسم عروق کرونر، اتساع شریان کرونر یا درگیری عضله قلب
ECG (نوار قلب)
جهت بررسی آریتمی یا آسیب قلبی
عکس قفسه سینه (Chest X-ray)
در موارد مشکوک به درگیری ریوی یا قلبی
درمان
درمان بیماری کاوازاکی شامل موارد زیر است:
- ایمونوگلوبولین (IVIG) یا پروتئین‌های خون انسان که از طریق تزریق وریدی دریافت میشود. حدود 10٪ از کودکان ممکن است به دوز اول IVIG پاسخ ندهند و به دوز دوم یا داروهای دیگر نیاز داشته باشند.
- آسپرین.
- مایعات وریدی برای هیدراتاسیون.
- داروهایی برای درد و تورم.
- ضد انعقادها (رقیق کننده‌های خون) برای افرادی که در معرض خطر لخته شدن خون هستند.
- استروئیدها یا سایر داروهای ضد التهاب در موارد شدید.
- کمپرس سرد.
گاهی اوقات کودکان برای درمان باید در بیمارستان بستری شوند. اهداف درمان بیماری کاوازاکی عبارتند از:
- کاهش التهاب.
- جلوگیری یا کاهش آسیب به شریان‌ها.
- جلوگیری از لخته شدن خون در افراد مبتلا به مشکلات عروق کرونر.
- پیشگیری از عوارض قلبی.
عوارض جانبی درمان
IVIG معمولاً به خوبی تحمل میشود، اما می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- کم خونی همولیتیک.
- واکنش‌های تزریق.
- درد قفسه سینه.
- مشکل در تنفس.
- ناراحتی معده.
- درد در عضلات یا مفاصل.
- داروهای ضد انعقاد می‌توانند باعث شوند که کودک به راحتی خونریزی کند.
نتیجه گیری
بیماری کوازاکی بیماری است که باعث التهاب در بدن، عمدتاً رگ‌های خونی و غدد لنفاوی میشود. این بیماری عمدتاً کودکان زیر 5 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما هر کسی می‌تواند به آن مبتلا شود.
علائم این بیماری شبیه تب است، اما در دو مرحله مجزا ظاهر می‌شوند. تب مداوم و شدید که بیش از پنج روز طول می‌کشد، زبان ملتهب و تورم دست‌ها و پاها از علائم مرحله اولیه هستند. در مرحله بعدی، علائم ممکن است شامل رنگ مفاصل، پوسته پوسته شدن پوست و درد شکم باشد.
اگر کودک هر یک از این علائم را نشان می‌دهد، به پزشک مراجعه کنید. در برخی از کودکان، علائم ممکن است ناقص به نظر برسند، اما کاوازاکی در صورت عدم درمان می‌تواند باعث مشکلات جدی قلبی شود. حدود 25 درصد از مواردی که به بیماری قلبی تبدیل می‌شوند، به دلیل تشخیص نادرست و تأخیر در درمان است.
مطالب مشابه:
