فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی (AFib) یک ریتم قلب نامنظم و اغلب بسیار سریع است. AFib می تواند منجر به لخته شدن خون در قلب شود که این وضعیت همچنین خطر سکته مغزی، نارسایی قلبی و سایر عوارض مرتبط با قلب را افزایش می دهد.
در طول فیبریلاسیون دهلیزی، حفره های فوقانی قلب، که دهلیز نام دارد، به طور آشفته و نامنظم می تپد. آنها با حفره های پایینی قلب که بطن نام نام دارند، هماهنگ نیستند. برای بسیاری از افراد، AFib ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد. اما AFib ممکن است باعث ضربان قلب سریع، تنگی نفس یا سبکی سر شود.
اپیزودهای فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است موقتی یا پایدار باشند. AFib خود به تنهایی خطرناک نیست، اما یک وضعیت پزشکی جدی است که نیاز به درمان مناسب برای جلوگیری از سکته دارد.
درمان فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است شامل داروها، درمانی برای بازگشت ضربان قلب به یک ریتم منظم و روش هایی برای مسدود کردن سیگنال های معیوب قلب باشد.
فرد مبتلا به این عارضه، همچنین ممکن است مشکل ریتم قلب مرتبط با آن، به نام فلوتر دهلیزی داشته باشد. درمان های AFib و فلوتر دهلیزی مشابه هستند.
انواع فیبریلاسیون دهلیزی
پزشکان این بیماری را بر اساس مدت زمان دوره های Afib طبقه بندی می کنند:
دوره های فیبریلاسیون دهلیزی حمله ای، کمتر از یک هفته طول می کشد و معمولاً بدون درمان خود به خود از بین می روند. افراد هنوز هم می توانند در طول این دوره های کوتاه Afib، احساس ناخوشی داشته باشند، و افراد مبتلا به Afib حمله ای، همچنان در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی نسبت به افرادی که اصلا Afib ندارند، هستند. Afib پاروکسیسمال بسته به عوامل خطر، می تواند به فیبریلاسیون دهلیزی پایدار تبدیل شود.
دوره های فیبریلاسیون دهلیزی مداوم، بیش از یک هفته طول می کشد و عموماً به درمان تخصصی نیاز دارند تا ضربان قلب را کاهش داده و یا Afib را به ریتم طبیعی سینوسی بازگرداند.
فیبریلاسیون دهلیزی پایدار طولانی مدت، بیش از یک سال طول می کشد و ممکن است درمان آن دشوار باشد.
فیبریلاسیون دهلیزی دائمی، Afib طولانی مدت را توصیف می کند که به تلاش برای درمان Afib پاسخ نمی دهد.
علائم فیبریلاسیون دهلیزی
برخی از افراد علائم دارند و برخی ندارند. این بستگی به سرعت ضربان بطن دارد. اگر آنها با سرعت عادی یا کمی بالا می زنند، شاید چیزی احساس نشود. اما اگر بطن ها سریع‌تر می زند، متوجه علائم می شوید. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی مفرط
- ضربان قلب نامنظم
- تپش قلب
- احساس پرش پروانه یا ماهی در سینه
- سرگیجه یا سبکی سر
- غش (سنکوپ)
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه (آنژین)
چه عواملی باعث فیبریلاسیون دهلیزی می شود؟
تغییرات یا آسیب به بافت قلب و سیستم الکتریکی، باعث Afib می شود. معمولاً بیماری عروق کرونر، فشار خون بالا یا نارسایی قلبی می تواند باعث این تغییرات شود. علل دیگر عبارتند از: مشکلات دریچه قلب، پرکاری تیروئید یا مصرف بیش از حد الکل. گاهی اوقات، زمانی که بدن به دلایل دیگر (مانند از دست دادن خون یا عفونت شدید) بیمار است، پاسخ استرس ناشی از بیماری می تواند باعث ایجاد Afib شود.
عوامل خطر
فیبریلاسیون دهلیزی می تواند هر کسی، به خصوص زنان را تحت تاثیر قرار دهد. افرادی که Afib دارند، بیشتر احتمال دارد که به عوارض جدی مانند سکته مغزی یا نارسایی قلبی مبتلا شوند.
Afib اغلب در خانواده ایجاد می شود. اگر فردی سابقه خانوادگی بیولوژیکی مبتلا به Afib داشته باشد، ابتلا به این بیماری در او بیشتر است.
هر چه سن بالاتر رود، خطر فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر می شود. در 65 سالگی، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد. علاوه بر افزایش سن، فشار خون بالا یک عامل خطر بزرگ جهت ایجاد این بیماری است. فشار خون بالا باعث ایجاد 1 مورد از 5 مورد Afib می شود. همچنین افراد در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر در معرض خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی هستند:
- چاقی
- دیابت نوع 2
- بیماری مزمن کلیه
- نارسایی قلبی
- بیماری عروق کرونر
- پرکاری تیروئید
- بیماری قلبی مادرزادی
- بیماری های ریوی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- آپنه خواب
علاوه بر این، استفاده از محصولات تنباکو، موادهای مخدر یا نوشیدنی های حاوی الکل می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
در حالی که فعالیت بدنی، قلب را تقویت می کند، برخی از ورزشکارانی که برای مدت طولانی به شدت ورزش می کنند، می توانند در معرض خطر ابتلا به Afib باشند. در برخی شرایط، کاهش شدت فعالیت، می تواند ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
عوارض فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی می تواند عوارض پزشکی جدی ایجاد کند. بنابراین، دانستن علائم هشدار دهنده و به اشتراک گذاشتن آنها با خانواده و دوستانتان ضروری است.
حمله قلبی:
درد، ناراحتی یا فشار در مرکز قفسه سینه یا بالای شکم، احساس فشردگی، پری، سوزش سر دل یا سوء هاضمه یا درد در بازوی چپ می تواند از علائم حمله قلبی باشد. زنان همچنین ممکن است درد در پشت، شانه یا فک، حالت تهوع و استفراغ، تنگی نفس یا خستگی مفرط داشته باشند.
سکته مغزی:
بی حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن، گیجی، مشکل در صحبت کردن یا درک دیگران، مشکل در یک یا هر دو چشم هنگام نگاه کردن، مشکل در راه رفتن، سرگیجه یا سردرد ناگهانی می تواند برخی علائم سکته مغزی باشد.
خونریزی در مغز، سیستم گوارشی یا دستگاه ادراری:
خون قرمز روشن در استفراغ، مدفوع یا ادرار، درد شدید در سر یا شکم، عدم حافظه، تغییرات شدید بینایی یا مشکل در حرکت دادن پاها یا بازوها از علائم این عارضه ها هستند. بسیاری از افراد مبتلا به Afib برای کاهش خطر سکته مغزی نیاز به مصرف داروهای رقیق کننده خون دارند. این داروها ضروری هستند، اما این داروها می توانند توقف خونریزی بیش از حد را دشوارتر کنند.
نارسایی قلبی:
ریتم سریع و نامنظم Afib می تواند پمپاژ خون را برای قلب سخت تر کند. در نتیجه، جریان خون دچار احتقان می شود، زیرا ریه ها نمی توانند خون را به سمت قلب تخلیه کنند. این می تواند منجر به احساس تنگی نفس و ورم کردن برخی افراد در هنگام مبتلا به Afib شود. با گذشت زمان، برخی از افراد ممکن است نفخ شکم و ورم پا را ببینند. همچنین هنگام دراز کشیدن، تنفس ممکن است سخت تر شود.
ایست قلبی/سنکوپ:
در افراد خاصی، Afib می تواند منجر به سبکی سر و سنکوپ شود. گاهی اقات ضربان قلب پس از سنکوپ دوباره به تپش می افتد و افراد اغلب به زودی هوشیاری خود را به دست می آورند. در موارد نادر، پس از سنکوپ، قلب نمی تواند خون را به بقیه بدن پمپ کند، و فرد به هوش نمی آید، به این وضعیت ایست قلبی می گویند. ایست قلبی غیرقابل پیش بینی است، اما درد قفسه سینه (آنژین)، تنگی نفس، حالت تهوع و استفراغ یا سرگیجه ممکن است در عرض یک ساعت قبل از ایست قلبی رخ دهد. در برخی موارد، این علائم ممکن است اصلا ظاهر نشوند و فرد به سادگی سنکوپ کند.
تشخیص و آزمایشات
برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی، پزشک ابتدا از شما سوالاتی می پرسد. آنها در مورد غذای شما، فعالیت بدنی، سابقه خانوادگی بیولوژیکی، علائمی که متوجه شده اید و عوامل خطر می پرسند. سپس او یک معاینه فیزیکی که شامل موارد زیر هستند، انجام می دهد:
- گوش دادن به ریتم قلب با گوشی پزشکی
- گرفتن نبض و فشار خون
- بررسی اندازه غده تیروئید برای بررسی مشکلات تیروئید
- به دنبال تورم در پاها برای شناسایی نارسایی قلبی
- گوش دادن به ریه ها برای تشخیص نارسایی قلبی یا عفونت
برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی چه آزمایشاتی انجام می شود؟
علاوه بر معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی انجام دهد. این تست ها عبارتند از:
الکتروکاردیوگرام (EKG یا ECG): این سیگنال های الکتریکی قلب را ضبط می کند تا پزشک بتواند ببیند که قلب به طور طبیعی می تپد یا خیر.
اکوکاردیوگرافی (اکو): اکو می تواند مشکلات مربوط به جریان خون و انقباضات ماهیچه قلب را نشان دهد. برخی از اکوکاردیوگرام ها همچنین می توانند لخته های خون را در قلب نشان دهند. پزشکان می توانند اکوکاردیوگرام را از خارج از بدن (ترانس توراسیک) یا داخل مری (ترانس مری) انجام دهند.
آزمایشات خون: گاهی اوقات، عدم تعادل در خون می تواند باعث Afib شود. آزمایش خون ساده می تواند سطح پتاسیم و هورمون تیروئید را نشان دهد. آنها می توانند به پزشک کمک کنند تا بهترین داروها را بر اساس عملکرد کبد و کلیه تجویز کند.
MRI قلب: بدون استفاده از پرتو، این تست تصویربرداری به پزشک اجازه می دهد تا ساختار و عملکرد قلب را ببیند. برای برخی از افراد، این روش می تواند سرنخ هایی از مشکلات ساختار قلب که آنها را مستعد ابتلا به Afib می کند، ارائه دهد.
در برخی موارد، پزشک ممکن است بخواهد ریتم قلب بیمار را در طول فعالیت های روزمره، بررسی کند. در چنین مواقعی، آنها از فرد می خواهند که از یک مانیتور هولتر (به مدت یک یا دو روز) یا از یک مانیتور رویداد قابل حمل (حداکثر یک ماه) برای ثبت فعالیت قلب خود استفاده کنند.
کنترل و درمان فیبریلاسیون دهلیزی
اهداف اصلی درمان Afib عبارتند از:
- کنترل ضربان قلب
- بازیابی ریتم طبیعی قلب
- کاهش خطر سکته مغزی
بر اساس علائم، پزشک احتمالاً ابتدا داروها را تجویز می کند تا ببیند آیا آنها کمک کننده هستند یا خیر.
درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
کاردیوورژن الکتریکی: ریتم قلب را با استفاده از شوک های کم انرژی به صورت الکتریکی “بازنشانی” می کند. اما ممکن است فقط یک راه حل موقت باشد.
فرسایش جداسازی ورید ریوی: از کاتترها برای انتقال انرژی به خارج و اطراف وریدهای ریوی استفاده می کند. معمولاً به آن “Afib ablation” می گویند. این روش به بیمار کمک می کند تا به داروهای خود پاسخ بهتری بدهد. حتی ممکن است برای کنترل Afib در طولانی مدت، نیازی به دارو نباشد.
ضربان ساز قلب: در صورتی که ضربان قلب بسیار آهسته باشد، ممکن است پزشک، ضربان ساز دائمی قلب توصیه کند.
بستن زائده دهلیز چپ: روشی است که خطر لخته شدن خون و سکته را کاهش می دهد. پزشکان می توانند این کار را با کاتتر یا در حین جراحی قلب باز انجام دهند.
روش ماز: یک تکنیک جراحی Afib ablation است که پزشک ممکن است در طول جراحی قلب باز، برای کنترل Afib انجام دهد.
پیشگیری
در حالی که نمی توانید از تمام عوامل فیبریلاسیون دهلیزی پیشگیری کنید، ممکن است بتوانید چهار عامل اصلی را تغییر دهید: چاقی، عدم تحرک بدنی، مصرف بیش از حد الکل و مصرف دخانیات. در اینجا چند نکته برای کاهش خطر وجود دارد:
- مصرف غذاهای مفید برای قلب
- ورزش های هوازی، حداقل 150 دقیقه در هفته ورزش هوازی کنید. ضربان قلب خود را در حین فعالیت بدنی کنترل کنید. همچنین قبل از شروع هر برنامه فعالیت بدنی حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
- مصرف الکل خود را محدود کنید.
- ترک سیگار و استفاده از محصولات تنباکو
با کاهش این عوامل خطر، مزایای دیگری مانند کاهش فشار خون، کاهش سطح کلسترول و کاهش وزن را نیز مشاهده خواهید کرد.
مطالب مشابه:
