برونشیت چیست؟
برونشیت چیست؟
برونشیت التهاب راه‌های هوایی است که به ریه‌ها منتهی می‌شود.
هنگامی که راه‌های هوایی (نای و برونش‌ها) تحریک می‌شوند، متورم شده و با مخاط پر می‌شوند و باعث سرفه می‌شوند. سرفه می‌تواند چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد، این علامت اصلی برونشیت است.
ویروس‌ها شایع‌ترین علت برونشیت حاد هستند. دود و سایر عوامل تحریک کننده می‌توانند باعث برونشیت حاد و مزمن شوند.
انواع برونشیت چیست؟
برونشیت حاد
برونشیت حاد معمولاً در اثر عفونت ویروسی ایجاد می‌شود و در عرض چند هفته خود به خود از بین می‌رود. اکثر افراد برای برونشیت حاد نیازی به درمان ندارند.
برونشیت مزمن
در صورت داشتن سرفه به مدت 3 ماه از سال به همراه مخاط، به معنی برونشیت مزمن است که حداقل 2 سال ادامه دارد.
برونشیت مزمن می‌تواند، گاهی اوقات باعث بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) شود.
برونشیت چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
هر کسی ممکن است به این عارضه مبتلا شود، اما بیشتر در افرادی که:
- سیگار می‌کشند.
- آسم، COPD یا سایر شرایط تنفسی دارند.
- مبتلا به GERD (ریفلاکس اسید مزمن) هستند.
- یک اختلال خودایمنی یا بیماری دیگری دارند که باعث التهاب می‌شود.
- اطراف آلاینده‌های هوا (مانند دود یا مواد شیمیایی) هستند.
علائم و علل برونشیت چیست؟
سرفه مداوم که 1 تا 3 هفته طول می‌کشد، علامت اصلی برونشیت است. معمولاً هنگام سرفه‌های همراه با برونشیت، خلط ایجاد می‌کنید، اما در عوض ممکن است سرفه خشک داشته باشید. همچنین ممکن است هنگام تنفس صدای سوت یا خس خس بشنوید.
ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشید، از جمله:
- تنگی نفس
- تب
- آبریزش بینی
- خستگی
چه عواملی باعث برونشیت می‌شود؟
تقریباً همیشه ویروس عامل برونشیت است. با این حال، تقریباً هر چیزی که راه‌های هوایی را تحریک کند، می‌تواند باعث این بیماری شود. علل عفونی و غیر عفونی برونشیت عبارتند از:
- ویروس‌ها: عبارتند از: آنفولانزا، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، آدنوویروس، راینوویروس (سرماخوردگی معمولی) و کرونا.
- باکتری‌ها: عبارتند از: سیاه سرفه، مایکوپلاسما پنومونی و کلامیدیا پنومونی.
- آلودگی
- استعال سیگار
چگونه به برونشیت مبتلا می‌شویم؟
زمانی که راه‌های هوایی متورم شده و با مخاط پر می‌شود، به برونشیت مبتلا می‌شوید. می‌توانید ویروس‌ها و باکتری‌هایی را که باعث برونشیت می‌شوند، از تماس نزدیک (دست دادن، در آغوش گرفتن، لمس سطوح عفونی) با فردی که به آنها مبتلا است، دریافت کنید.
محرک‌های دیگر مانند تنباکو یا آلاینده‌ها در هوایی که تنفس می‌کنید، وجود دارد.
آیا برونشیت واگیردار است؟
برونشیت، التهاب راه‌های هوایی، واگیردار نیست، اما ویروس‌ها و باکتری‌هایی که می‌توانند آن را ایجاد کنند مسری هستند. به عنوان مثال، اگر به آنفولانزا مبتلا هستید، ممکن است برونشیت نیز داشته باشید. اما وقتی کسی از شما آنفولانزا می‌گیرد، راه‌های هوایی او مانند شما ملتهب نمی‌شود.
آیا برونشیت یک عارضه جانبی COVID-19 است؟
تقریباً با هر ویروسی، از جمله SARS-CoV2، ویروسی که باعث COVID-19 می‌شود، می‌توانید به برونشیت مبتلا شوید. علائم برونشیت می‌تواند شبیه به کووید-19 باشد، بنابراین برای تشخیص آنها آزمایش دهید. هیچ مطالعه‌ای وجود ندارد که نشان دهد کووید-19 بیشتر از سایر بیماری‌های ویروسی باعث برونشیت می‌شود.
تشخیص و آزمایشات
پزشک می‌تواند بر اساس سابقه سلامتی و علائم (تشخیص بالینی) تشخیص دهد که آیا برونشیت دارید یا خیر. آنها به ریه‌های شما برای علائم احتقان گوش می‌دهند و مطمئن می‌شوند که خوب نفس می‌کشید. آنها ممکن است شما را برای عفونت‌های ویروسی، مانند آنفولانزا یا COVID-19 آزمایش کنند.
چه آزمایشاتی برای تشخیص برونشیت تجویز می‌شود؟
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص برونشیت وجود ندارد، اما ممکن است برای شرایط دیگر آزمایشاتی تجویز شود. آزمایشات احتمالی عبارتند از:
- آزمایشات خون
- سواب بینی: پزشک ممکن است از یک چوب با نوک نرم (سواب) در بینی برای آزمایش ویروس‌هایی مانند COVID-19 یا آنفولانزا استفاده کند.
- اشعه ایکس قفسه سینه: اگر سرفه برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، ممکن است برای رد کردن شرایط جدی‌تر، رادیوگرافی قفسه سینه درخواست گردد. پزشک از دستگاهی برای گرفتن عکس از قلب و ریه‌های شما استفاده می‌کند. آنها به دنبال علائم بیماری‌های دیگری که ممکن است علائم را بدتر کنند نیز می‌گردند.
- آزمایش خلط: ممکن است پزشک به شما بگوید که سرفه کنید و سپس در لوله مخصوص تف کنید. نمونه برای علائم ویروس یا باکتری مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
- تست‌های عملکرد ریوی: اگر پزشک مشکوک به برونشیت مزمن باشد، ممکن است از دستگاهی برای آزمایش عملکرد ریه‌های شما استفاده کند.
مدیریت و درمان برونشیت چیست؟
برونشیت حاد معمولاً با دارو درمان نمی‌شود. اگر آنفولانزا دارید و علائم شما در دو روز گذشته شروع شده است، ممکن است پزشک داروهای ضد ویروسی تجویز کند تا سریعتر بهبود پیدا کنید.
از آنجایی که برونشیت هرگز توسط باکتری ایجاد نمی‌شود، آنتی‌بیوتیک‌ها به بهبود شما کمک نمی‌کنند و حتی ممکن است باعث بدتر شدن شما شوند.
چه داروهایی برای درمان برونشیت استفاده می‌شود؟
پزشک احتمالاً داروهایی را برای درمان برونشیت تجویز نمی‌کند. در برخی موارد، می‌توانید از داروها برای کمک به علائم یا درمان علت زمینه‌ای استفاده کنید، از جمله:
- داروهای ضد ویروسی
- برونکودیلاتورها (دارویی که به باز شدن راه‌های هوایی کمک می‌کند)
- داروهای ضد التهاب مانند کورتیکواستروئیدها و داروهای کاهش التهاب
- داروهای سرکوب کننده سرفه
- آنتی بیوتیک‌ها
آیا باید برای برونشیت آنتی بیوتیک مصرف کنم؟
خیر، مصرف آنتی بیوتیک‌ها در بیشتر موارد به شما کمک نمی‌کند. آنتی بیوتیک‌ها برای از بین بردن باکتری‌هایی که شما را بیمار می‌کنند، استفاده می‌شود. برونشیت در 95 درصد مواقع توسط ویروس ایجاد می‌شود. آنتی بیوتیک‌ها به از بین رفتن ویروس‌ها کمکی نمی‌کند.
درمان خانگی برونشیت
با داروهای بدون نسخه و استراحت می‌توانید علائم برونشیت را در خانه مدیریت کنید. استفاده از دستگاه مرطوب کننده یا دوش آب گرم می‌تواند به شل شدن مخاط و تسهیل تنفس کمک کند.
می توانید از ایبوپروفن (Advil®، Motrin®) یا استامینوفن (Tylenol®) برای کمک به درد و دردهای ناشی از عفونت ویروسی استفاده کنید.
برونشیت حاد چه مدت واگیردار است؟
برونشیت به خودی خود مسری نیست، اما برخی از علل آن مسری هستند. اگر برونشیت شما توسط ویروس ایجاد شده باشد، می‌تواند برای چند روز تا یک هفته مسری باشد. اگر برونشیت توسط باکتری ایجاد شده باشد، معمولاً 24 ساعت پس از شروع آنتی بیوتیک دیگر مسری نیست.
پیشگیری
بهترین راه برای کاهش خطر برونشیت این است که از ابتلا به ویروس‌ها و سایر علل تحریک ریه، خودداری کنید. راه‌های خاص برای کاهش خطر عبارتند از:
- سعی کنید از قرار گرفتن در اطراف افرادی که بیمار هستند خودداری کنید.
- از دود و سایر عوامل تحریک کننده خودداری کنید.
- اگر آسم یا آلرژی دارید، از هرگونه محرک (از جمله حیوانات خانگی، گرد و غبار و گرده گل) اجتناب کنید.
- یک مرطوب کننده هوا در خانه داشته باشید. هوای مرطوب کمتر احتمال دارد ریه ها را تحریک کند.
- استراحت کافی داشته باشید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- دست‌های خود را اغلب با آب و صابون بشویید. اگر قادر به استفاده از آب و صابون نیستید، از ضدعفونی کننده دست حاوی الکل استفاده کنید.
- مطمئن شوید که واکسن‌های آنفولانزا، ذات الریه و کووید-19 را تزریق کرده باشید.
عوارض برونشیت
اگر یک بیماری مداوم مانند آسم، دیابت، بیماری مزمن انسدادی ریه یا نارسایی قلبی دارید، برونشیت ممکن است آن را تشدید کند. در صورت داشتن هر گونه بیماری مداوم به پزشک خود اطلاع دهید.
آیا برونشیت به خودی خود از بین می‌رود؟
بله، برونشیت حاد معمولاً خود به خود از بین می‌رود. این نوع تقریباً همیشه توسط یک ویروس ایجاد می‌شود، و شما نمی‌توانید با دارو آن را برطرف کنید. اما برای کاهش علائم آن می‌توانید در خانه این بیماری را مدیریت کنید.
برونشیت مزمن معمولاً به طور کامل از بین نمی‌رود، اما می‌تواند با درمان بهبود یابد.
چه مدت طول می‌کشد تا برونشیت بهبود یابد؟
اکثر مردم در حدود 2 هفته بهبود می‌یابند، اما ممکن است 3 تا 6 هفته طول بکشد. تا زمان بهبودی، می‌توانید علائم خود را در خانه با داروهای بدون نسخه مدیریت کنید. اگر بعد از 3 هفته احساس بهبودی نکردید، به پزشک خود مراجعه کنید.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت داشتن موارد زیر به پزشک خود مراجعه کنید:
- سرفه‌ای که بیش از سه هفته طول بکشد.
- تب بیشتر از 102 درجه فارنهایت (بالای 38 درجه سانتی گراد)
- تبی که بیش از پنج روز طول بکشد.
- سرفه‌ای که خون تولید می‌کند.
- تنگی نفس یا خس خس سینه.
تفاوت بین برونشیت و پنومونی چیست؟
برونشیت التهاب راه‌های هوایی منتهی به ریه‌ها است. پنومونی التهاب خود ریه‌ها است.
برونشیت باعث التهاب و مخاط در نای و برونش می‌شود که باعث سرفه‌های زیادی می‌شود. ذات الریه باعث التهاب و مایع در کیسه‌های کوچک در ریه‌ها (آلوئول‌ها) می‌شود که تنفس را سخت می‌کند و معمولاً با سرفه و تب همراه است. پنومونی جدی تر از برونشیت است.
در حالی که ممکن است عفونتی داشته باشید که هر دو را ایجاد می‌کند، اما برونشیت معمولاً به ذات الریه تبدیل نمی‌شود.
تفاوت بین برونشیت و برونشیولیت چیست؟
برونشیت التهاب راه‌های هوایی بزرگتر (نای و برونش) است که به ریه‌ها می‌رسد. برونشیولیت التهاب راه‌های هوایی کوچکتر (برونشیول‌ها) است که از برونش جدا می‌شوند. کودکان معمولاً به برونشیولیت مبتلا می‌شوند، در حالی که بزرگسالان به برونشیت مبتلا می‌شوند.
مطالب مشابه:
ذات الریه
پریکاردیت
هپاتیت A
بیماری عروق کرونر CAD
منبع: my.clevelandclinic
