آزمایش BUN

آزمایش BUN یا آزمایش نیتروژن اوره خون می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد عملکرد کلیه شما ارائه دهد. وظیفه اصلی کلیه‌ها حذف مواد زائد و مایعات اضافی از بدن شماست. اگر بیماری کلیوی دارید، این مواد زائد می‌توانند در خون شما تجمع کنند. با گذشت زمان، این ممکن است به مشکلات سلامتی جدی از جمله فشار خون بالا، کم خونی و بیماری قلبی منجر شود.

تست BUN میزان نیتروژن اوره در خون شما را اندازه گیری می‌کند. نیتروژن اوره یک ماده زائد است که کلیه‌ها از خون شما خارج می‌کنند. سطوح BUN بالاتر از حد طبیعی ممکن است نشانه‌ای از عدم عملکرد کلیه‌های شما باشد.

افراد مبتلا به بیماری کلیوی اولیه ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. آزمایش BUN می‌تواند به کشف مشکلات کلیوی در مراحل اولیه کمک کند، زمانی که درمان می‌تواند مؤثرتر باشد.

نام‌های دیگر آزمایش BUN: آزمایش نیتروژن اوره و BUN سرم است.

دلیل استفاده از تست BUN نیتروژن اوره خون

آزمایش BUN اغلب بخشی از یک سری آزمایشات به نام پانل متابولیک جامع است. این آزمایش می‌تواند به تشخیص یا نظارت بر بیماری یا اختلال کلیوی کمک کند.

در اینجا نحوه تشکیل اوره و از بین بردن آن از بدن شما آمده است:

کبد شما پس از تجزیه پروتئین‌های مورد استفاده توسط سلول‌های بدن، آمونیاک – که حاوی نیتروژن است – تولید می‌کند.

نیتروژن با عناصر دیگر مانند کربن، هیدروژن و اکسیژن ترکیب می‌شود و اوره را تشکیل می‌دهد که یک محصول زائد شیمیایی است.

اوره از طریق جریان خون از کبد به کلیه‌ها می‌رود.

کلیه‌های سالم، اوره را فیلتر می‌کنند و سایر مواد زائد را از خون شما خارج می‌کنند.

مواد زائد فیلتر شده از طریق ادرار از بدن شما خارج می‌شوند.

آزمایش BUN می‌تواند نشان دهد که آیا سطح نیتروژن اوره شما بالاتر از حد طبیعی است یا خیر، که نشان می‌دهد ممکن است کلیه‌ها به درستی کار نکنند.

چرا به تست BUN نیاز دارم؟

پزشک شما ممکن است آزمایش BUN را به عنوان بخشی از یک معاینه معمولی یا اگر مشکل کلیوی دارید یا در معرض خطر ابتلا به آن هستید، تجویز کند. بیماری کلیوی اولیه معمولاً هیچ علائم یا علامتی ندارد. در صورت داشتن موارد زیر ممکن است احتمال ابتلا به بیماری کلیوی افزایش یابد:

دیابت
خارش
خستگی
بیماری قلبی
فشار خون بالا
گرفتگی عضلات
مشکل در خواب
تورم در پاها، یا مچ پا
سابقه خانوادگی مشکلات کلیوی
نیاز به ادرار کردن بیشتر یا کمتر از حد معمول

آمادگی برای آزمایش BUN:

معمولاً برای آزمایش BUN آمادگی خاصی لازم نیست. اما اگر پزشک آزمایش‌های دیگری را بر روی نمونه خون شما تجویز کرده است، ممکن است لازم باشد چندین ساعت قبل از انجام آزمایش، ناشتا باشید. اگر دستورالعمل خاصی وجود داشته باشد، پزشک به شما اطلاع خواهد داد.

چگونگی انجام آزمایش BUN:

پزشک با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ بازوی شما نمونه خون می‌گیرد. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش یا ویال جمع آوری می‌شود. وقتی سوزن داخل یا خارج می‌شود ممکن است کمی احساس سوزش کنید. این عارضه معمولاٌ کمتر از پنج دقیقه طول می‌کشد.

نتایج آزمایش BUN (نیتروژن اوره خون) به چه معناست؟

نتایج آزمایش BUN بر حسب میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL) و در سطح بین المللی بر حسب میلی مول در لیتر (mmol/L) اندازه گیری می‌شود. به طور کلی، حدود 6 تا 24 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (2.1 تا 8.5 میلی مول در لیتر) طبیعی در نظر گرفته می‌شود.

به طور کلی، سطح نرمال BUN در محدوده‌های زیر قرار می‌گیرد:

مردان بالغ: 8 تا 24 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

زنان بالغ: 6 تا 21 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

کودکان 1 تا 17 ساله: 7 تا 20 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

سطح نرمال BUN برای بزرگسالان بالای 60 سال کمی بالاتر از سطح نرمال برای بزرگسالان زیر 60 سال است.

سطح نرمال BUN می‌تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی سطح بالای نیتروژن اوره خون نشانه‌ای است که کلیه‌های شما به خوبی کار نمی‌‌کنند. اما نتایج غیرطبیعی همیشه به این معنی نیست که شما یک بیماری پزشکی دارید که نیاز به درمان دارد.

سطوح بالاتر از حد طبیعی BUN همچنین می‌تواند ناشی از کم آبی بدن، تداخلات دارویی، رژیم غذایی با پروتئین بالا، یا عوامل دیگر از جمله سن شما باشد. سطح BUN معمولاً با افزایش سن افزایش می‌یابد. برای اینکه بدانید نتایج شما به چه معناست، با پزشک خود صحبت کنید.

تست BUN تنها یک نوع اندازه گیری عملکرد کلیه است. اگر پزشک شما فکر می‌کند که ممکن است بیماری کلیوی داشته باشید، ممکن است به آزمایش‌های دیگری نیاز داشته باشید. این ممکن است شامل آزمایش‌هایی از جمله:

کراتینین، که یکی دیگر از مواد زائد است که کلیه‌ها از بدن شما خارج می‌کنند.

GFR (نرخ فیلتراسیون گلومرولی)، که تخمین می‌زند که کلیه‌ها چقدر خون را فیلتر می‌کنند.

چگونه سطوح BUN را کاهش دهیم؟

هیچ دارویی برای درمان سطوح بالای BUN وجود ندارد. پزشکان سعی می‌کنند بفهمند چه چیزی به عملکرد کلیه شما آسیب می‌زند و آن وضعیت را درمان می‌کنند. شما می‌توانید برای کمک به کاهش سطح BUN در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کنید.

مایعات بیشتری بنوشید: برای مردان حدود 3 لیتر آب در روز و برای زنان حدود 9 فنجان مایعات در روز توصیه می‌شود. (اگر از قبل بیماری کلیوی جدی داشتید یا تحت دیالیز هستید، مایعات بیش از حد می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند، بنابراین توصیه‌های پزشک خود را دنبال کنید.)

رژیم غذایی کم پروتئین همچنین می‌تواند به کاهش سطح BUN کمک کند.

غذاهای سالم بخورید، مانند:

ماکارونی، جو و برنج

میوه‌هایی از جمله موز، انواع توت‌ها و سیب

سبزیجات

آووکادو، آجیل و چربی‌های سالم

شما باید غذاهای پر پروتئین مانند گوشت و لبنیات را محدود کنید. برای کاهش سطح BUN خود، بیش از 20 تا 30 گرم پروتئین در روز مصرف نکنید.

چگونه اوره با افزایش سن تغییر می‌کند؟

سطح اوره با افزایش سن افزایش می‌یابد. سطح اوره در نوزادان بسیار جوان حدود 2/3 سطح نسبت به بزرگسالان جوان سالم است، در حالی که سطح اوره در بزرگسالان بالای 60 سال کمی بالاتر از بزرگسالان جوان است. سطوح نیز در مردان کمی بالاتر از زنان است.

سطح اوره در بارداری

سطح اوره به طور معمول در بارداری کمی پایین‌تر است، به خصوص در چند ماه اخیر که جنین از مقادیر زیادی پروتئین برای رشد استفاده می‌کند و حجم خون افزایش پیدا می‌کند.

نتیجه گیری

تست BUN (نیتروژن اوره خون) یک آزمایش خون سریع و ساده است که معمولاٌ برای ارزیابی عملکرد کلیه استفاده می‌شود. بالا یا پایین بودن غیرعادی سطح BUN لزوماً به این معنی نیست که شما با عملکرد کلیه مشکل دارید. اگر پزشک شما مشکوک به اختلال کلیوی یا وضعیت سلامت دیگری باشد، آزمایش‌های اضافی را برای تأیید تشخیص و تعیین علت تجویز می‌کند.

مطالب مشابه:

Blog