لنفوم چگونه درمان می شود؟
لنفوم چگونه درمان می شود؟
لنفوم نوعی سرطان است که در سلول‌های سفید خون (لنفوسیت‌ها) سیستم لنفاوی ایجاد می‌شود. سیستم لنفاوی بخشی از دستگاه ایمنی بدن است و در دفاع از بدن در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها نقش دارد.
دو نوع اصلی لنفوم وجود دارد: هوچکین (HL) و غیرهوچکین (NHL). هر کدام دارای زیرشاخه‌های مختلفی هستند. لنفوم هوچکین بسیار کمتر از لنفوم غیرهوچکین شایع است. هر نوع لنفوم به صورت متفاوتی رفتار می‌کند، منتشر می‌شود و به درمان پاسخ می‌دهد.
لنفوم چگونه درمان می شود؟
درمان لنفوم به نوع و مرحله بیماری، سن بیمار، وضعیت کلی سلامت، سابقه پزشکی و توانایی تحمل درمان بستگی دارد. گاهی اوقات بیماری پیشرفته اما کند رشد است و علائم خاصی ندارد؛ در این موارد پزشک ممکن است نظارت منظم بر بیماری را انتخاب کند.
گزینه‌های استاندارد درمان شامل:
شیمی درمانی:
شیمی درمانی یکی از درمان‌های اصلی لنفوم است و می‌تواند به صورت تزریق وریدی یا قرص مصرف شود. پزشک ممکن است شیمی درمانی را به تنهایی یا همراه با پرتودرمانی تجویز کند. شیمی درمانی می‌تواند احتمال بازگشت لنفوم در سایر نواحی بدن را کاهش دهد، علائم بیماری را تسکین دهد و طول عمر بیماران را افزایش دهد.
معمولاً شیمی درمانی در دوره‌های مشخص و با فواصل استراحت بین درمان‌ها انجام می‌شود تا عوارض جانبی احتمالی مانند کاهش غیرطبیعی سلول‌های خونی، خستگی، اسهال، زخم دهان و افزایش خطر عفونت کاهش یابد.
پیشگیری از انتشار به سیستم عصبی مرکزی:
در این روش شیمی درمانی از طریق لومبار پانکچر به ستون فقرات تزریق می‌شود. این روش برای برخی از انواع لنفوم غیرهوچکین که به مغز سرایت کرده‌اند یا در معرض خطر بالای انتشار هستند، استفاده می‌شود. همچنین ممکن است پزشک داروهای استروئیدی برای کاهش تورم و التهاب تجویز کند.
پرتودرمانی:
پرتودرمانی از اشعه پرانرژی برای کوچک کردن تومورها و کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی انجام شود.
پرتودرمانی پرتو خارجی (EBT): پرتوهای ایکس پرانرژی مستقیم به تومور تابانده می‌شوند تا سلول‌های سرطانی نابود شوند و بافت سالم اطراف حفظ شود. این روش هیچ منبع رادیواکتیوی داخل بدن قرار نمی‌دهد.
درمان هدفمند با آنتی‌بادی مونوکلونال:
آنتی‌بادی‌های مونوکلونال مولکول‌های ساخته شده توسط انسان هستند که مانند آنتی‌بادی‌های طبیعی، سلول‌های سرطانی را شناسایی و به آن‌ها متصل می‌شوند. این آنتی‌بادی‌ها ممکن است همراه با شیمی درمانی یا مواد رادیواکتیو استفاده شوند تا دارو یا پرتو مستقیماً به سلول سرطانی برسد. نمونه‌ها شامل:
ریتوکسیماب: به گیرنده پروتئینی CD20 در لنفوسیت‌های نوع B متصل می‌شود و باعث مرگ سلول‌های لنفوم می‌شود.
تافاسیتاماب-CXIX: به گیرنده CD19 متصل می‌شود.
برنتوکسیماب وِدوتین (Adcetris®): ترکیبی از داروی شیمی درمانی و آنتی‌بادی مونوکلونال است که به مولکول CD30 روی سلول‌های لنفوم هوچکین متصل می‌شود.
پولاتوزوماب وِدوتین (Polivy®): به گیرنده CD79b متصل می‌شود.
رادیوایمونوتراپی:
این روش آنتی‌بادی مونوکلونال را با مواد رادیواکتیو ترکیب می‌کند تا پرتو مستقیم به سلول‌های سرطانی برسد و آن‌ها را نابود کند.
درمان بیولوژیک:
استفاده از مواد طبیعی یا مصنوعی برای تقویت، هدایت یا بازگرداندن دفاع طبیعی بدن علیه سرطان. اینترفرون نمونه‌ای از درمان بیولوژیک است که تقسیم سلول‌های سرطانی را کند کرده و رشد تومور را کاهش می‌دهد.
پیوند سلول‌های بنیادی (SCT):
این روش به رشد مغز استخوان جدید کمک می‌کند و مغز استخوان بیمار یا اهداکننده سالم جایگزین مغز استخوان بیمار می‌شود. SCT ممکن است در صورت بازگشت لنفوم پس از درمان استفاده شود. قبل از SCT، بیماران ممکن است پرتودرمانی تمام بدن و شیمی درمانی با دوز بالا دریافت کنند تا بیشترین سلول‌های لنفوم حذف شوند.
درمان CAR-T ضد CD19:
در این روش، سلول‌های T خود بیمار گرفته می‌شوند و در آزمایشگاه با گیرنده آنتی‌ژن مصنوعی (CAR) تجهیز می‌شوند. سپس این سلول‌های «آموزش دیده» به بدن بازگردانده می‌شوند تا سلول‌های لنفوم را شناسایی و نابود کنند.
در نهایت، پزشکان شما اطلاعاتی خاص درباره وضعیت شما ارائه می‌دهند و درمان‌های مناسب را پیشنهاد می‌کنند و با شما درباره آن‌ها صحبت می‌کنند. متخصص سرطان شما داده‌ها و وضعیت شما را بررسی کرده و بهترین گزینه درمانی را توصیه می‌کند. گاهی اوقات چند گزینه درمانی ممکن است به یک اندازه مؤثر باشند، اما هر کدام عوارض یا ریسک‌های متفاوتی دارند.
اگر قرار است پرتودرمانی دریافت کنید، انکولوژیست پرتودرمانی مشخص می‌کند که چند جلسه درمان نیاز است و پرتودرمانی در کدام نواحی انجام شود.
اثربخشی پرتودرمانی مدرن در لنفوم
پرتودرمانی یکی از درمان‌های بسیار مؤثر برای لنفوم است، زیرا اکثر انواع لنفوم به پرتو حساس هستند. به عبارت دیگر، سلول‌های لنفوم به دوزهای متوسط پرتودرمانی پاسخ خوبی می‌دهند.
در مراحل ابتدایی، میانی و درجه بالا، بیماران ابتدا شیمی درمانی دریافت کرده و سپس پرتودرمانی به ناحیه یا نواحی اصلی بیماری انجام می‌شود.
در بیماری پیشرفته، پزشک ممکن است پرتودرمانی را به نواحی بزرگ یا نواحی مقاوم به درمان اضافه کند.
گاهی از پرتودرمانی با دوزهای بسیار کم برای کنترل علائم موضعی در هر مرحله استفاده می‌شود.
برای برخی انواع غیرمعمول لنفوم کم‌خطر با بیماری محدود، پرتودرمانی تنها ممکن است درمان‌کننده باشد.
پیگیری درمان
لنفوم می‌تواند در بیماران درمان شده دوباره ظاهر شود. پیگیری منظم بسیار مهم است، زیرا گاهی بازگشت بیماری نیز قابل درمان است.
معاینات فیزیکی: چند هفته تا سال‌ها پس از درمان انجام می‌شود، به ویژه اگر عوارض ادامه دارد یا علائم جدیدی ایجاد شود.
آزمایش خون: برای بررسی عملکرد کلی اندام‌ها و تشخیص احتمال بازگشت لنفوم.
تصویربرداری: در پیگیری ممکن است از رادیوگرافی، CT، PET یا MRI استفاده شود تا پاسخ به درمان و عوارض احتمالی بررسی شود.
پیشرفت‌های جدید در درمان لنفوم
درمان‌های مدرن اغلب بیماران مبتلا به لنفوم را درمان می‌کنند. پزشک راهنمایی‌هایی برای حفظ سلامتی ارائه می‌دهد. محققان در حال بررسی روش‌های ساده‌تر درمان و درک بهتر از لنفوم، عوامل خطر و پیشگیری از بیماری هستند.
آزمایش‌های بالینی (Clinical Trials) در حال مطالعه راه‌های بهبود درمان لنفوم هستند، از جمله:
داروهای هدفمند برای شناسایی و مهار رشد سلول‌های سرطانی
داروهای شیمی درمانی جدید و روش‌های مختلف تجویز آن‌ها
واکسن‌های لنفوم برای درمان مراحل اولیه یا بیماران در دوره بهبودی
مطالب مشابه:
لنفوم سلول T
لنفوم سلول B
تفاوت لوسمی و لنفوم
لنفوم غیر هوچکین (NHL)
منبع: radiologyinfo
