سرطان کبد

سرطان کبد یک بیماری خطرناک بوده و یکی از سریع ترین سرطان در سراسر جهان می باشد. دو نوع سرطان کبد وجود دارد: اولیه و ثانویه. سرطان کبد اولیه در کبد شروع می شود، سرطان ثانویه از قسمت دیگری از بدن به کبد شما سرایت می کند.
مانند بسیاری از سرطان ها، پزشکان می توانند اقدامات بیشتری برای درمان سرطان کبد در مراحل اولیه بیماری انجام دهند. آنها می توانند عوامل خطر افزایش دهنده سرطان کبد را به بیمار اطلاع دهند. همچنین با در نظر گرفتن این موضوع، پزشکان در صدد شناسایی افرادی هستند که ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند تا بتوانند سرطان اولیه کبد را در اسرع وقت تشخیص و درمان کنند.

سه نوع سرطان کبد اولیه وجود دارد:

کارسینوم هپاتوسلولار HCC: این نوع شایع ترین شکل سرطان کبد است که تقریباً همه موارد سرطان کبد را نشان می دهد.

سرطان داخل کبدی IHC: این یک نوع کلانژیوکارسینوم است. این نوع سرطان در مجاری صفراوی کبد ایجاد می شود و حدود 10 تا 20 درصد از کل موارد سرطان کبد اولیه را شامل می شود.

آنژیوسارکوم: این نوع سرطان بسیار نادر است و حدود 1 درصد از کل وارد سرطان کبد اولیه را تشکیل می دهد. این سرطان در پوشش سلول های خونی در کبد شروع می شود. همچنین آنژیوسارکوم ممکن است سایر اندام ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

چه کسانی مستعد ابتلا به سرطان کبد هستند؟

HCC و IHC در مردان بیشتر از زنان تاثیر می گذارد و اغلب در سنین 55 تا 64 سال مشخص می شود.

سرطان کبد چگونه بر بدن تاثیر می گذارد؟

کبد بزرگترین عضو بدن است که به هضم غذا کمک می کند. همچنین یکی از مهم ترین اندام ها محسوب می شود، زیرا هیچ کسی نمی تواند بدون کبد زندگی کند. برخی از وظایف ضروری که کبد بر عهده دارد عبارتند از:

خونی که از روده جریان دارد را جمع آوری و فیلتر می کند.
مواد مغذی را که روده جذب می کند، پردازش و ذخیره می کند.
برخی از مواد مغذی را به انرژی یا موادی تبدیل می کند که بدن برای ساختن بافت نیاز دارد.
صفرا را می سازد، مایعی که به هضم چربی کمک می کند.
سایر مواد مغذی در غذا مانند شکر را هضم و ذخیره می کندکه باعث تولید انرژی می شود.
موارد تولید می کند که به لخته شدن خون کمک می کند.

علائم و علل سرطان کبد

این بیماری زمانی اتفاق می ‌افتد که عاملی روی DNA سلول‌ های سالم کبد، تأثیر بگذارد. DNA حامل ژن هایی است که به سلول ها می گوید که چگونه عمل کنند. همه ما ژن هایی داریم که به سلول ها می گویند چه زمانی رشد کنند، تکثیر شوند و از بین بروند. به عنوان مثال، انکوژن ها به رشد و تقسیم سلول ها کمک می کنند. ژن ‌های دیگر، به نام ژن‌ های سرکوب‌کننده تومور، بر فعالیت سلولی، نظارت می ‌کنند و از تکثیر غیرقابل کنترل سلول ‌ها جلوگیری می ‌کنند و مطمئن می ‌شوند که سلول‌ ها در زمان مشخصی می ‌میرند.

هنگامی که DNA ما جهش یا تغییر می کند، سلول ها دستورالعمل های جدیدی دریافت می کنند. در HCC، تغییرات DNA باعث فعال شدن انکوژن ها و/یا غیر فعال شدن ژن های سرکوبگر تومور می شود. به عنوان مثال، مطالعات نشان می دهد که سیروز مربوط به ویروس هپاتیت B (HBV) و ویروس هپاتیت C (HCV) بیش از نیمی از موارد HCC را تشکیل می دهند. هنگامی که این ویروس ها سلول های کبد را آلوده می کنند، DNA سلولی را تغییر می دهند و سلول های سالم کبد را به سلول های سرطانی تبدیل می کنند.

چه عواملی باعث IHC می شود؟

پزشکان معتقدند التهاب طولانی مدت در مجاری صفراوی خطر ابتلا به IHC را افزایش می دهد. این التهاب طولانی مدت ممکن است باعث تغییرات DNA شود که سلول های سالم را به سلول های غیر طبیعی تبدیل می کند.

علائم سرطان کبد چیست؟

زمانی که این بیماری در مراحل اولیه است، ممکن است هیچ علامتی مشاهده نشود. کارسینوم کبدی (HCC) و کلانژیوکارسینوم داخل کبدی (IHC) علائم مشابهی دارند:

یک توده زیر قفسه سینه یا درد در سمت راست شکم یا درد در نزدیکی شانه راست.
زردی (بیماری که باعث زرد شدن پوست و چشم می شود).
کاهش وزن ناگهانی، حالت تهوع یا عدم اشتها.
خستگی
ادرار تیره رنگ.

تشخیص و آزمایشات

اگر پزشک علائم و نشانه ‌های این سرطان را در طول معاینه فیزیکی پیدا کند، ممکن است به سرطان مشکوک شود. آنها ممکن است تست های زیر را برای کسب اطلاعات بیشتر تجویز کنند:

آزمایش خون: پزشکان ممکن است آزمایش خون برای سرطان، مانند آزمایش عملکرد کبد، برای بررسی آنزیم های کبدی، پروتئین ها و سایر مواردی که نشان می دهد کبد سالم است یا آسیب دیده، انجام دهند. آنها ممکن است آزمایش آلفا فتوپروتئین (AFP) تجویز کنند. سطوح بالای AFP ممکن است نشان دهنده سرطان کبد باشد.
سونوگرافی
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
MRI
آنژیوگرافی
بیوپسی

همچنین پزشکان ممکن است برای اطمینان بیشتر از بیماری سرطان کبد نوع IHC، آزمایش ‌های زیر را انجام دهد:

کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP): از یک آندوسکوپ و یک کاتتر (لوله های نازک و انعطاف پذیر) برای بررسی مجاری صفراوی استفاده می کند.

کلانژیوگرافی ترانس کبدی از راه پوست (PTC): یک نوع آزمایش اشعه ایکس است که اطلاعات مفیدی از مجاری صفراوی و نواحی اطراف آن ارائه می دهد. به جای آندوسکوپ و کاتتر، پزشک رنگ کنتراست را با وارد کردن یک سوزن به طور مستقیم در مجاری صفراوی و کبد انجام می دهد. PTC معمولاً فقط برای افرادی است که نمی توانند ERCP انجام دهند.

مراحل سرطان کبد چیست؟

پزشکان HCC را با استفاده از استانداردهای تعیین شده، انجام می دهند. آنها HCC را بر اساس ویژگی‌ هایی از جمله اینکه کبد به چه صوت کار می کند، اندازه تومور و علائم آن ارزیابی می ‌کنند. پزشکان ممکن است از اصطلاحات متفاوتی برای هر مرحله BCLC استفاده کنند. گاهی اوقات، به عنوان مراحل I تا IV یا 0-C یا با عباراتی مانند مرحله اولیه و پیشرفته HCC ارائه می شود.

مراحل کارسینوم هپاتوسلولار شامل موارد زیر است:

I/ مرحله خیلی اولیه/ مرحله 0: بیمار یک تومور منفرد در کبد دارد که اندازه آن کمتر از 2 سانتی متر است. آزمایش خون نشان می دهد که سطح بیلی روبین طبیعی است.

II / مرحله اولیه / مرحله A: بیمار یک تومور منفرد دارد که اندازه آن 5 سانتی متر یا کمتر است یا بیش از یک تومور با اندازه کمتر از 3 سانتی متر دارد. در این مرحله تومور ممکن است به رگ های خونی گسترش یافته باشد.

III / مرحله متوسط / مرحله B: در این مرحله بیمار ممکن است بیش از یک تومور و/ یا توموری با اندازه بیش از 5 سانتی متر داشته باشد. تومور ممکن است به غدد لنفاوی، رگ های خونی بزرگ یا اندام دیگری گسترش یافته باشد.

IV / مرحله پیشرفته / مرحله C: سرطان به سایر نقاط بدن مانند ریه ها یا استخوان ها و همچنین غدد لنفاوی گسترش یافته است

مدیریت و درمان

پزشکان چندین درمان رایج برای HCC و IHC دارند، از جمله جراحی برای برداشتن بخشی از کبد، پیوند کبد و درمان های هدایت شده به کبد مانند آمبولیزاسیون شریان کبد و ریشه کنی بیماری. آنها همچنین ممکن است از چندین نوع شیمی درمانی، شیمی آمبولیزاسیون، پرتودرمانی، رادیوآمبولیزاسیون، ایمونوتراپی و درمان هدفمند استفاده کنند.

پیشگیری

در حالی که نمی توانید به طور کامل از این بیماری پیشگیری کنید، می توانید موارد زیر را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان کبد انجام دهید:

از عواملی که منجر به سیروز می شود اجتناب کنید.
وزن سالم خود را حفظ کنید.
واکسن هپاتیت B بزنید.
از عوامل خطر هپاتیت C اجتناب کنید.
اگر مبتلا به بیماری کبدی، دیابت و چاقی هستید یا زیاد الکل مصرف می کنید، از پزشک خود در مورد غربالگری سرطان کبد سوال کنید.

چه مواردی در غربالگری سرطان کبد نقش دارد؟

شما می توانید این بیماری را در مراحل اولیه و بدون علائم مشاهده کنید. غربالگری سرطان کبد روشی است که پزشکان سلامت کبد را برای علائم بیماری بررسی می کنند. پزشک ممکن است به شما توصیه کند هر شش ماه یکبار سونوگرافی و آزمایش خون انجام دهید.

نتیجه گیری

سرطان اولیه کبد یک بیماری خطرناک است. اغلب، افراد تا زمانی که سرطان در مراحل پیشرفته‌ای قرار نگیرد، نمی‌ دانند که مبتلا به این بیماری هستند، در این صورت گزینه‌ های درمانی محدود می‌ شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، پزشکان بر روی درمان هایی برای تسکین علائم و کند کردن رشد تومور تمرکز می کنند.

مطالب مشابه:

Blog