پیچ خوردگی تخمدان
پیچ خوردگی تخمدان
پیچ خوردگی تخمدان یک وضعیت اورژانسی است که در آن یکی از تخمدان ها بر روی بافت هایی که به آن متصل هستند، می پیچد. تخمدان ها غدد بیضی شکلی هستند که در دو طرف رحم قرار دارند. آنها در طول سال های باروری تخمک آزاد می کنند و هورمون هایی تولید می کنند که چرخه قاعدگی و بارداری را کنترل می کنند. آنها توسط نوارهای بافتی (رباط‌هایی) که در حفره لگن معلق هستند، در جای خود نگه داشته می شوند.
پیچ خوردگی می تواند خون رسانی به تخمدان آسیب دیده را قطع کند و باعث درد شدید و ناگهانی شکم شود. بدون مراجعه به موقع به اورژانس، بافت تخمدان ممکن است بمیرد و باعث از دست دادن آن تخمدان شود.
گاهی اوقات، لوله فالوپ نزدیک تخمدان نیز می پیچد. هنگامی که این اتفاق می افتد، پیچ خوردگی تخمدان، پیچ خوردگی آدنکس نامیده می شود.
این عارضه می تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله کیست باشد.
علائم پیچ خوردگی تخمدان چیست؟
علامت اصلی این عارضه، درد ناگهانی و شدید شکم است. این را هم در نظر داشته باشید که درد شکم یک علامت تعیین کننده بسیاری از بیماری ها است – و همه آنها نیاز به مراجعه به اورژانس ندارند. اما هنگامی که نوبت به پیچ خوردگی تخمدان می رسد، رسیدن به موقع به اورژانس می تواند از خطرات جبران ناپذیر این عارضه جلوگیری کند.
سایر علائم پیچ خوردگی تخمدان عبارتند از:
- درد متوسط تا شدید در قسمت پایین شکم
- حالت تهوع و استفراغ
علائمی که نشان می دهد بافت تخمدان شروع به مردن می کند عبارتند از:
- تب
- خونریزی یا ترشح غیر طبیعی واژن
پیچ خوردگی تخمدان چه حسی دارد؟
هرکسی درد را متفاوت، تجربه می کند. معمولاً افراد درد همراه با پیچ خوردگی را متوسط تا شدید و نه خفیف توصیف می کنند.
برخی از دردها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تیز و ضربان دار یا گرفتگی.
- در سرتاسر پایین شکم یا فقط در سمت تخمدان آسیب دیده (معمولاً سمت راست) قرار دارد.
- فقط به قسمت پایین شکم ایجاد می شود یا به ران ها، پهلوها و کمر گسترش پیدا می کند.
- ثابت یا متناوب
اگرچه غیر معمول است، اما علائم این عارضه می تواند متناوب باشد. گاهی اوقات، تخمدان پیچ خورده و سپس باز می شود. پیچش جریان خون را قطع می کند و باعث درد می شود. هنگامی که تخمدان باز می شود و دوباره به خون دسترسی پیدا می کند، درد ممکن است از بین برود. حتی اگر درد شما متناوب باشد، در صورت تجربه پیچ خوردگی، باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
علت پیچ خوردگی تخمدان چیست؟
این عارضه زمانی اتفاق می افتد که عاملی، تعادل تخمدان را در جای خود برهم بزند. یک تومور، مانند کیست تخمدان (مخصوصاً یک کیست بزرگ)، می تواند وزن اضافی به تخمدان اضافه کند و باعث جابجایی یا پیچش آن بر روی رباط نگهدارنده آن شود. اگرچه کمتر شایع است، اما تومورهای سرطانی یا سایر توده ها روی تخمدان نیز می توانند وزن را تغییر دهند و باعث پیچ خوردگی شوند.
عوامل خطر
سن: حدود سه چهارم افراد مبتلا به این بیماری در سنین باروری هستند. اکثر افراد مبتلا به این عارضه بین 29 تا 34 سال سن دارند.
رشد تومور روی تخمدان ها: تا 85 درصد از افرادی که با پیچ خوردگی تخمدان شناسایی شدند، کیست تخمدان یا توده های خوش خیم دیگر روی تخمدان های خود دارند. اگر کیست یا توده 5 سانتی متر (حدود 2 اینچ) یا بیشتر باشد، خطر بیشتر است.
رباط های تخمدان طولانی تر از حد معمول: ممکن است با رباط های بلندتر از حد معمول متولد شده باشید که شما را در معرض خطر بیشتری برای پیچش تخمدان قرار می دهد.
بارداری: از هر 4 نفری که مشخص می شود این عارضه را دارند، 1 نفر باردار است. تغییرات در بدن شما در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. به عنوان مثال، کیست جسم زرد در دوران بارداری شایع تر است. هورمون ها رباط های شما را شل می کنند و باعث انعطاف پذیری و چرخش آنها می شوند.
درمان های باروری: درمان هایی که تخمدان ها را تحریک می کنند تا تخمک های بیشتری آزاد کنند، احتمال ایجاد کیست های فولیکولی را افزایش می دهند. فولیکول، کیسه ای در داخل تخمدان است که تخمک را آزاد می کند. ایجاد کیست در فولیکول در طی تخمک گذاری معمول است. فولیکول های فعال بیشتر به معنای خطر بالای کیست است.
چه عواملی باعث پیچ خوردگی تخمدان می شود؟
گاهی اوقات، حرکات فیزیکی بدن می تواند علائم این عارضه را ایجاد کند. برخی از افراد پس از مقاربت یا فعالیت بدنی علائمی را تجربه می کنند.
پیچ خوردگی تخمدان چه عوارضی دارد؟
اکثر افراد مبتلا به این عارضه تحت درمان قرار می گیرند و عوارضی را تجربه نمی کنند. با این حال، بدون مراقبت اورژانسی، فقدان جریان خون به تخمدان، می تواند باعث مرگ بافت شود. افراد هنوز هم می توانند با یک تخمدان باردار شوند، اما مطالعات نشان دادند که برداشتن تخمدان به دلیل پیچ خوردگی تخمدان می تواند شانس بارداری را کاهش دهد.
در برخی اوقات که نادر است، بافت مرده می تواند منجر به عفونت شکمی (پریتونیت) شود. عفونت می تواند بدون درمان اضطراری به اندام ها و جریان خون سرایت کند.
تشخیص و آزمایشات
سونوگرافی ترانس واژینال معمولاً می تواند این عارضه را تشخیص دهد. با این حال، تنها راه برای تشخیص قطعی این است که جراح پیچ خوردگی را داخل بدن ببیند. اغلب از روشی به نام لاپاراسکوپی برای بررسی مستقیم تخمدان ها استفاده می کنند. اگر در حین لاپاراسکوپی پیچ خوردگی تخمدان را ببینند، می توانند بلافاصله در همان روش آن را درمان کنند.
درمان پیچ خوردگی تخمدان
جراحان این عارضه را با باز کردن تخمدان درمان می کنند. آنها همچنین ممکن است کیست هایی را که ممکن است درگیر باشند را حذف کنند که به آن سیستکتومی تخمدان نیز می گویند.
اغلب جراحان لاپاراسکوپی را برای درمان این عارضه انجام می دهند. برای این روش، آنها چند برش کوچک ایجاد می کنند. آنها ابزاری به نام لاپاراسکوپ را در یکی از برش ها قرار می دهند تا ببینند که آیا تخمدان شما پیچ خوردگی دارد یا خیر. در صورت نیاز، پس از پیدا کردن عارضه، جراحی را از طریق همان برش ها انجام می دهند.
گاهی اوقات، بیمار نیاز به جراحی باز (لاپاراتومی) دارد. لاپاراتومی جراحی پیچیده‌تری است که به یک شب بستری در بیمارستان و زمان بهبودی طولانی تری نیاز دارد.
پیشگیری
اگر دچار پیچ خوردگی مکرر تخمدان هستید (که نادر است)، پزشک ممکن است روشی به نام اوفوروپکسی را توصیه کند که تخمدان را تثبیت می کند تا پیچ نخورد.
برخی از متخصصان پزشکی، اووفوروپکسی را در کودکانی که قبلا تخمدان خود را در دوران کودکی به دلیل پیچ خوردگی از دست دادند، توصیه می کنند. این روش تخمدان باقی مانده را حفظ می کند تا در صورت تمایل یک روز، باز هم بتوانند باردار شوند. کارشناسان هنوز در حال مطالعه مزایای بالقوه اوفوروپکسی در این موارد هستند.
مطالب مشابه:
اختلالات تخمک گذاری چیست؟
عفونت ادراری (UTI)
سرطان دهانه رحم
سندرم آشرمن چیست؟
منبع: my.clevelandclinic
