سرطان پوست
سرطان پوست
سرطان پوست شامل رشد سلول های غیر طبیعی در بافت های پوست می شود. به طور معمول، زمانی که سلول های پوست پیر می شوند و می میرند، سلول های جدید برای جایگزینی آنها تشکیل می شود. هنگامی که این فرآیند به درستی عمل نکند – مانند پس از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید – سلول ها سریعتر رشد می کنند. این سلول ها ممکن است غیرسرطانی (خوش خیم) باشند که گسترش نمی یابند، یا ممکن است سرطانی باشند.
اگر این بیماری زود تشخیص داده نشود، می تواند به بافت مجاور یا سایر نواحی بدن سرایت کند. خوشبختانه، اگر سرطان در مراحل اولیه شناسایی و درمان شود، بیشتر آنها درمان می شوند.
انواع سرطان پوست
کارسینوم سلول بازال: که در سلول های پایه در قسمت پایین اپیدرم (لایه بیرونی پوست) تشکیل می شود.
کارسینوم سلول سنگفرشی: که در سلول های سنگفرشی در لایه بیرونی پوست شکل می گیرد.
ملانوما: که در سلول هایی به نام ملانوسیت تشکیل می شود. ملانوسیت ها ملانین تولید می کنند، که به پوست رنگ می دهد و در برابر برخی از اشعه های مضر UV خورشید محافظت می کند. این جدی ترین نوع سرطان پوست است، زیرا می تواند به سایر نواحی بدن سرایت کند.
انواع دیگر عبارتند از:
- سارکوم کاپوزی
- کارسینوم سلول مرکل
- کارسینوم غدد سباسه
- درماتوفیبروسارکوم پروتوبرانس
علائم و نشانه های سرطان پوست
شایع ترین علامت هشدار دهنده این بیماری، تغییر روی پوست است. علائم عبارتند از:
- خال جدید یا خالی که اندازه، شکل یا رنگ آن تغییر می کند یا خونریزی می کند.
- برآمدگی مرواریدی یا مومی شکل روی صورت، گوش یا گردن
- لکه یا برآمدگی صاف، صورتی/ قرمز یا قهوه ای رنگ
- بثوراتی که روی پوست مانند جای زخم هستند.
- زخم هایی که پوسته پوسته به نظر می رسند، یک شکل فرورفتگی دارند یا اغلب خونریزی می کنند.
- زخم هایی که خوب نمی شود، یا دوباره عود می کند.
- ضایعه ای خشک و پوسته پوسته که ممکن است خارش داشته باشد، خونریزی کند و پوسته پوسته شود.
چه عواملی باعث سرطان پوست می شود؟
علت اصلی این سرطان قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید است، به خصوص زمانی که دچار آفتاب سوختگی و تاول می شوید. اشعه ماوراء بنفش خورشید به DNA پوست شما آسیب می رساند و باعث تشکیل سلول های غیر طبیعی می شود. این سلول های غیرطبیعی به سرعت به شکلی نامرتب تقسیم می شوند و تودهای از سلول های سرطانی را تشکیل می دهند.
عوامل خطر سرطان پوست چیست؟
هر کسی بدون در نظر گرفتن نژاد یا جنسیت ممکن است به این بیماری مبتلا شود. اما برخی از افراد آن را بیشتر از دیگران دریافت می کنند. قبل از 50 سالگی، سرطان پوست در زنان شایع تر است. با این حال، پس از 50 سالگی، در مردان شایع تر است. متأسفانه، سرطان پوست اغلب در مراحل بعدی برای افرادی با رنگ پوست تیرهتر تشخیص داده می شود که درمان را برای این دسته افراد دشوارتر می کند.
تشخیص و آزمایشات
ابتدا، یک متخصص پوست ممکن است از شما بپرسد که آیا متوجه تغییراتی در پوست خود شدهاید. سپس، تمام پوست شما، از جمله پوست سر، گوش ها، کف دست ها، کف پاها، بین انگشتان پا، اطراف اندام تناسلی و بین باسن را بررسی می کنند.
چه آزمایشاتی برای تشخیص سرطان پوست انجام خواهد شد؟
اگر پزشک مشکوک به سرطان پوست باشد، ممکن است بیوپسی انجام دهد. در بیوپسی، نمونهای از بافت برداشته می شود و به آزمایشگاه ارسال می شود و پاتولوژیست آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند. متخصص پوست به شما می گوید که ضایعه پوستی سرطان پوست است یا خیر، و اینکه نوع آن چیست و درباره گزینه های درمانی صحبت خواهد کرد.
مراحل سرطان پوست چیست؟
مراحل سرطان اطلاعاتی در مورد مقدار سرطان در بدن به بیمار می دهد و از مرحله 0 تا مرحله IV متغیر است. به طور کلی، هر چه این تعداد بیشتر باشد، سرطان بیشتر گسترش پیدا کرده و درمان آن دشوارتر است. اما مرحله بندی ملانوم با سرطان های پوست غیر ملانوما که از سلول های پایه یا سنگفرشی شروع می شود، متفاوت است.
مرحله بندی ملانوما
0: ملانوما فقط در لایه بالایی پوست قرار دارد.
I: ملانوما کم خطر است و شواهدی مبنی بر گسترش آن وجود ندارد. به طور کلی با جراحی قابل درمان است.
II: دارای برخی ویژگی ها است که نشان می دهد احتمال بازگشت (عود) وجود دارد، اما هیچ مدرکی مبنی بر گسترش وجود ندارد.
III: ملانوم به غدد لنفاوی مجاور یا پوست مجاور گسترش پیدا کرده است.
IIII: ملانوم به غدد لنفاوی فراتر از پوست گسترش پیدا کرده یا به اندام های داخلی گسترش یافته است.
مرحله بندی غیر ملانوما
0: سرطان فقط در لایه بالایی پوست وجود دارد.
I: سرطان در لایه های بالایی و میانی پوست قرار دارد.
II: سرطان در لایه های بالایی و میانی پوست قرار دارد و برای هدف قرار دادن اعصاب یا لایه های عمیق تر پوست حرکت می کند.
III: سرطان فراتر از پوست به غدد لنفاوی گسترش پیدا کرده است.
IIII: سرطان به سایر قسمت های بدن و اندام ها مانند کبد، ریه یا مغز گسترش پیدا کرده است.
مدیریت و درمان
درمان بستگی به مرحله سرطان دارد. گاهی اوقات، بیوپسی به تنهایی می تواند تمام بافت سرطانی را بردارد، اگر کوچک و محدود به سطح پوست باشد.
سایر درمان های رایج، که به تنهایی یا ترکیبی استفاده می شوند، عبارتند از:
کرایوتراپی:
متخصص پوست از نیتروژن مایع برای منجمد کردن سرطان پوست استفاده می کند و سلول های مرده پس از درمان از بین می روند.
جراحی:
متخصص پوست، تومور و برخی از پوست سالم اطراف را برمی دارد تا مطمئن شود که تمام سرطان از بین رفته است.
جراحی بافت:
متخصص پوست فقط بافت های بیمار را برمی دارد و تا حد امکان بافت طبیعی اطراف را نگهداری می کند. پزشکان از این روش برای درمان سرطان های سلول پایه و سلول سنگفرشی و گاهی اوقات سایر سرطان های پوستی که در نزدیکی نواحی حساس یا مهم زیبایی مانند پلک ها، گوش ها، لب ها، پیشانی، پوست سر، انگشتان دست یا ناحیه تناسلی ایجاد می شوند، استفاده می کنند.
کورتاژ و الکترودیکاسیون:
متخصص پوست از ابزاری با لبه تیز و حلقه ای برای حذف سلول های سرطانی در هنگام خراشیدن تومور استفاده می کند. سپس از یک سوزن الکتریکی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده، استفاده می کنند. پزشکان اغلب از این روش برای درمان سرطان سلول های بازال و سلول سنگفرشی و تومورهای پیش سرطانی پوست استفاده می کنند.
شیمی درمانی:
متخصص پوست یا انکولوژیست از داروها برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کند. داروهای ضد سرطان را میتوان مستقیماً روی پوست (شیمیدرمانی موضعی) استفاده کرد، اگر محدود به لایه بالایی پوست باشد یا از طریق قرص ها یا تزریق IV در صورتی که سرطان به سایر قسمت های بدن گسترش یافته باشد، ارائه شود.
ایمونوتراپی:
انکولوژیست داروهایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن برای کشتن سلول های سرطانی می دهد.
پرتودرمانی:
انکولوژیست از پرتودرمانی برای مرگ سلول های سرطانی یا جلوگیری از رشد و تکثیر آنها استفاده می کند.
فتودینامیک تراپی:
متخصص پوست، پوست را با داروی حساس به نور می پوشاند و نور فلورسنت آبی یا قرمز را روی آن قرار می دهد. این درمان سلول های پیش سرطانی را از بین می برد.
عوارض جانبی درمان
عوارض جانبی درمان این سرطان به این بستگی دارد که پزشک چه درمان هایی را برای شما مفید می داند. شیمی درمانی سرطان پوست می تواند منجر به تهوع، استفراغ، اسهال و ریزش مو شود. سایر عوارض درمان سرطان پوست عبارتند از:
- خونریزی
- درد و تورم
- جای زخم
- آسیب عصبی
- عفونت پوست
- رشد مجدد تومور پس از جراحی
پیشگیری
در بیشتر موارد، این بیماری قابل پیشگیری است. بهترین راه برای محافظت از خود این است که از نور زیاد خورشید و آفتاب سوختگی خودداری کنید. اشعه ماوراء بنفش خورشید به پوست شما آسیب می رساند و به مرور زمان ممکن است منجر به سرطان پوست شود.
راه های محافظت از خود در برابر سرطان پوست عبارتند از:
از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع با فاکتور محافظت از پوست (SPF) 30 یا بالاتر استفاده کنید. کرم های ضد آفتاب با طیف وسیع از هر دو نوع اشعه UV-B و UV-A محافظت می کنند. 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. هر روز حتی در روزهای ابری و در ماه های زمستان از ضد آفتاب استفاده کنید.
برای محافظت از صورت و گوش از کلاه هایی با لبه های پهن استفاده کنید.
برای محافظت از بازوها و پاهای خود، پیراهن و شلوار آستین بلند بپوشید. جهت محافظت بیشتر به دنبال لباس هایی باشید که از شما در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت کند.
برای محافظت از چشمان خود از عینک آفتابی استفاده کنید. به دنبال عینک هایی باشید که هم اشعه های UV-B و هم UV-A را مسدود می کنند.
از بالم لب با ضد آفتاب استفاده کنید.
ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر از آفتاب دوری کنید.
از سولاریوم خودداری کنید. اگر می خواهید ظاهری برنزه داشته باشید، از یک محصول برنزه کننده اسپری استفاده کنید.
به طور منظم تمام پوست خود را از نظر هرگونه تغییر در اندازه، شکل یا رنگ پوست یا ایجاد لکه های پوستی جدید بررسی کنید. فراموش نکنید که پوست سر، گوش ها، کف دست ها، کف پاها، بین انگشتان پا، ناحیه تناسلی و بین باسن را بررسی کنید. از آینه استفاده کنید و حتی برای کمک به شناسایی تغییرات پوست در طول زمان، عکس بگیرید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در سایر نقاط پوست، به متخصص پوست خود، برای معاینه کامل مراجعه کنید.
مطالب مشابه:
سارکوم
بیماری بهجت
ترومبوسیتوپنی
زگیل تناسلی
منبع: my.clevelandclinic