آزمایش TSH

آزمایش TSH یک آزمایش خون است که هورمون محرک تیروئید را اندازه گیری می‌کند. سطح TSH بالا یا پایین ممکن است نشانه‌ای از مشکل تیروئید باشد.

تیروئید یک غده کوچک پروانه‌ای شکل در جلوی گردن است. این غده هورمون‌هایی تولید می‌کند که نحوه مصرف انرژی بدن را کنترل می‌کنند. هورمون‌های تیروئید تقریباً بر هر اندام تأثیر می‌گذارد و مهم‌ترین عملکردهای بدن را کنترل می‌کند. به عنوان مثال، آنها بر تنفس، ضربان قلب، وزن، هضم و حتی خلق و خوی فرد تأثیر می‌گذارند. اگر هورمون تیروئید کافی در خون وجود نداشته باشد، بسیاری از عملکردهای بدن کند می‌شوند. اما اگر بیش از حد باشد، بسیاری از عملکردهای بدن سرعت می‌گیرند.

تیروئید توسط غده‌ای در مغز به نام غده هیپوفیز کنترل می‌شود. غده هیپوفیز هورمون محرک تیروئید (TSH) تولید می‌کند. TSH به تیروئید فرمان می‌دهد که چه مقدار هورمون تیروئید نیاز دارد تا تولید کند.

اگر سطح هورمون تیروئید در خون پایین باشد، غده هیپوفیز مقادیر بیشتری TSH تولید می‌کند تا به تیروئید فرمان دهد بیشتر کار کند. اگر سطح هورمون تیروئید خیلی بالا باشد، غده هیپوفیز، TSH کمی تولید می‌کند یا اصلاً تولید نمی‌کند. با اندازه گیری سطح TSH در خون، می‌توانید متوجه شوید که آیا تیروئید شما سطح مناسبی از هورمون‌ها را تولید می‌کند یا خیر.

دلیل تجویز آزمایش TSH

اگر علائم هورمون تیروئید بیش از حد یا خیلی کم باشد، ممکن است آزمایش TSH درخواست شود.

به پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism) نیز گفته می‌شود. داشتن هورمون‌های تیروئیدی بیش از حد عملکرد بدن را تسریع می‌کند و علائمی را ایجاد می‌کند که می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

کاهش وزن
ضربان قلب سریع یا نامنظم
احساس عصبی یا تحریک پذیری
اختلال در خواب
خستگی
لرزش دست‌ها، ضعف عضلانی
عرق کردن یا حساسیت به گرما
اجابت مزاج مکرر یا اسهال
گواتر (تیروئید بزرگ که ممکن است باعث شود گردن شما متورم به نظر برسد)

بزرگسالان بالای 60 سال ممکن است علائم متفاوتی نسبت به بزرگسالان جوان داشته باشند. برای مثال، ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند یا از دیگران کناره گیری کنند. گاهی اوقات، این ممکن است با افسردگی یا زوال عقل اشتباه گرفته شود.

به کم کاری تیروئید (Hypothyroidism) نیز گفته می‌شود. نداشتن هورمون تیروئید کافی عملکرد بدن را کند می‌کند و علائمی را ایجاد می‌کند که می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

خستگی
افزایش وزن
حساسیت به سرما
درد مفاصل و عضلات
پوست خشک
موهای خشک و نازک
قاعدگی‌های سنگین یا نامنظم
مشکلات باروری در زنان
افسردگی
یبوست

از آنجایی که کم کاری تیروئید به کندی ایجاد می‌شود، بسیاری از افراد ماه‌ها یا حتی سال‌ها متوجه علائم بیماری نمی‌شوند.

تفسیر نتایج آزمایش TSH

اگر نتایج آزمایش بیمار طبیعی نباشد، پزشک احتمالاً آزمایش‌های خون تیروئید دیگری را برای یافتن علت مشکل تیروئید تجویز می‌کند. این آزمایشات خون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1) آزمایش هورمون تیروئید T4

2) آزمایش هورمون تیروئید T3

3) آزمایش آنتی بادی‌های تیروئید برای کمک به تشخیص اختلال خود ایمنی تیروئید، مانند:

بیماری گریوز، شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید

بیماری هاشیموتو، شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید درخواست کند.

در موارد خاص، یک نتیجه غیر طبیعی TSH ممکن است نشانه‌ای از مشکل غده هیپوفیز باشد، اما این اغلب اتفاق نمی‌افتد.

سطوح طبیعی TSH

سطوح طبیعی TSH بر اساس سن متفاوت است. به طور کلی، محدوده طبیعی TSH برای افرادی که باردار نیستند، عبارتند از:

نوزادان تا 5 روز: 0.7 – 15.2 (uIU/mL).
نوزادان 6 تا 90 روزه: 0.72-11.0 uIU/mL.
نوزادان 4 تا 12 ماهه: 0.73 – 8.35 uIU/mL.
کودکان 1 تا 6 ساله: 0.7-5.97 uIU/mL.
کودکان 7 تا 11 ساله: 0.6 – 4.84 uIU/mL.
افراد 12 تا 20 ساله: 0.51 – 4.3 uIU/mL.
بزرگسالان 21 تا 99 سال: 0.27 – 4.2 uIU/mL.

سطوح طبیعی TSH در دوران بارداری

به ویژه برای افرادی که باردار هستند، داشتن مقادیر مناسب TSH و هورمون‌های تیروئید برای اطمینان از رشد سالم نوزادانشان بسیار مهم است. سطح TSH در طول بارداری به طور نوسان است. به طور کلی، سطوح طبیعی TSH در دوران بارداری عبارتند از:

سه ماهه اول (9 تا 12 هفته): 0.18 – 2.99 (uIU/mL).
سه ماهه دوم: 0.11 – 3.98 uIU/mL.
سه ماهه سوم: 0.48 – 4.71 uIU/mL.

علائم سطح پایین TSH

سطح پایین TSH معمولاً نشانه پرکاری تیروئید است.

علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:

تپش قلب
احساس لرزش و/یا اضطراب.
کاهش وزن غیرقابل توضیح با افزایش اشتها.
اسهال و مدفوع بیشتر
تغییر بینایی و/یا برآمدگی چشم.
پوست نازک، گرم و مرطوب.
تورم و بزرگ شدن گردن ناشی از بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر).
دوره‌های قاعدگی نامنظم.

اگر این علائم را تجربه می‌کنید، مهم است که با پزشک صحبت کنید.

علائم سطوح بالای TSH

اگر TSH بیش از حد باشد، ممکن است نشان دهنده این باشد که تیروئید، هورمون کافی تولید نمی‌کند. این وضعیت کم کاری تیروئید نامیده می‌شود. تعدادی از شرایط می‌توانند باعث کم کاری تیروئید شوند، از جمله بیماری هاشیموتو.

از آنجایی که هورمون تیروئید، ترشح TSH را سرکوب می‌کند، هورمون تیروئید کم کار، می‌تواند باعث شود هیپوفیز، TSH اضافی تولید کند. به ندرت، مشکلات مربوط به غده هیپوفیز، مانند آدنوم هیپوفیز ترشح کننده TSH، یا شرایط ژنتیکی نادر می‌تواند منجر به سطوح بالاتر از حد طبیعی TSH و هورمون تیروئید شود.

سطح بالای TSH معمولاً نشانه کم کاری تیروئید است. علائم این بیماری عبارتند از:

خستگی
بی حسی و گزگز در دستان
یبوست.
افزایش وزن ناگهانی
افسردگی
حساسیت به سرما
کاهش میل جنسی
قاعدگی‌های مکرر و سنگین

نتیجه گیری

در بیشتر موارد، سطح نامنظم هورمون محرک تیروئید (TSH) به این معنی است که تیروئید شما مشکل دارد – یا هورمون تیروئید بیش از حد یا خیلی کم تولید می‌کند. خبر خوب این است که سطح هورمون تیروئید و سطح TSH را می‌توان با دارو درمان کرد.

مطالب مشابه:

Blog