هیپواسپرمی
هیپواسپرمی
هیپواسپرمی (کاهش حجم مایع منی) یک وضعیت پزشکی است که در آن حجم مایع منی آزاد شده در هنگام انزال کمتر از 1.5 میلی لیتر است. اگرچه ممکن است جزئی به نظر برسد، اما این وضعیت می تواند به طور قابل توجهی بر باروری تأثیر بگذارد، به ویژه برای زوج هایی که قصد باردار شدن دارند. حجم کم منی اغلب نشان دهنده تعداد کمتر اسپرم است که می تواند شانس لقاح تخمک را کاهش دهد.
تفاوت بین هیپواسپرمی و الیگواسپرمی
هیپواسپرمی با اولیگواسپرمی متفاوت است. در حالی که هیپواسپرمی به حجم کم منی اشاره دارد، اولیگواسپرمی وضعیتی است که در آن غلظت یا تعداد اسپرم در مایع منی بسیار کم است. اگرچه هیپواسپرمی به خودی خود همیشه باعث ناباروری نمی شود، اما وقتی با اولیگواسپرمی همراه شود، می تواند دشواری باردار شدن را افزایش دهد.
عوامل موثر در هیپواسپرمی
هیپواسپرمی می تواند در مردان در سنین مختلف رخ دهد. برخی از عوامل خطر که احتمال هیپواسپرمی را افزایش می دهند، عبارتند از:
استرس و خستگی: استرس مزمن و خستگی مفرط می تواند مانع تولید مایع منی شود.
عدم تعادل هورمونی: سطوح پایین هورمون ها، مانند تستوسترون، می تواند مستقیماً بر تولید مایع منی تأثیر بگذارد.
کم آبی: مصرف ناکافی مایعات می تواند منجر به کاهش تولید مایع منی شود.
شرایط پزشکی: بیماری هایی مانند عفونت در اندام های تناسلی، اختلالات پروستات یا دیابت می توانند حجم مایع منی را کاهش دهند.
ترومای تناسلی یا لگنی: آسیب به ناحیه تناسلی یا لگن می تواند تولید مایع منی را مختل کند.
سبک زندگی ناسالم: عاداتی مانند استعمال سیگار، مصرف بیش از حد الکل یا مصرف مواد مخدر می تواند تولید مایع منی را کاهش دهد.
دارو: هیپواسپرمی یک اثر نامطلوب احتمالی چندین دارو است، مانند داروهایی که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند.
علائم و نشانه های هیپواسپرمی
مردان مبتلا به هیپواسپرمی ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
حجم منی کم: در هنگام انزال، حجم مایع منی اغلب کمتر از 1.5 میلی لیتر است.
مشکل در باردار شدن: زوجین ممکن است به دلیل حجم کم مایع منی یا وجود هیپواسپرمی با مشکلاتی در باردار شدن مواجه شوند.
تغییر در کیفیت مایع منی: تغییر قوام یا رنگ مایع منی ممکن است نشان دهنده این وضعیت باشد.
احساس انزال غیرمعمول: برخی از مردان احساس رضایت کمتر یا متفاوتی را در حین انزال، گزارش می کنند.
درد یا ناراحتی: در موارد خاص، مردان ممکن است در حین انزال در ناحیه تناسلی احساس درد یا ناراحتی کنند.
تشخیص هیپواسپرمی
برای تشخیص، یک ارزیابی کامل که شامل معاینات فیزیکی، آزمایش و ارزیابی سابقه پزشکی است، ضروری است. موارد زیر روش های رایج تشخیص و ارزیابی هیپواسپرمی را خلاصه می کند:
سابقه پزشکی:
پزشک در مورد سلامت گذشته بیمار، شامل هر گونه مسائل مربوط به باروری، عفونت ها، جراحی ها، داروها و انتخاب های سبک زندگی پرس و جو می کند.
معاینه فیزیکی:
برای تشخیص هر گونه ناهنجاری، مانند تورم، درد، یا مشکلات ساختاری، ممکن است یک معاینه فیزیکی جامع از جمله معاینه تناسلی انجام شود.
آنالیز مایع منی:
یکی از تست های مهم تشخیصی برای هیپواسپرمی، آنالیز مایع منی است. این آزمایش حجم، تحرک، مورفولوژی و تعداد اسپرم در مایع منی و سایر عوامل را ارزیابی می کند. یکی از علائم اصلی هیپواسپرمی، حجم مایع منی کمتر از حد طبیعی است.
آزمایش خون:
سطح تستوسترون، را می توان با آزمایش خون تعیین کرد. هیپواسپرمی می تواند ناشی از عدم تعادل هورمونی باشد و این آزمایشات به یافتن هر گونه ناهنجاری کمک می کند.
تصویربرداری اولتراسوند:
از بیضه ها و پروستات و سایر اندام های تناسلی، می توان با استفاده از فناوری اولتراسوند تصویربرداری کرد تا اطلاعات مهمی در مورد ساختار آنها و هر گونه ناهنجاری بالقوه ای که ممکن است باعث کاهش حجم مایع منی شود، به دست آورد.
آزمایش ادرار پس از انزال:
از این روش می توان برای تشخیص انزال رتروگراد، که عبور مایع منی به داخل مثانه است، استفاده کرد که می تواند منجر به کاهش حجم مایع منی شود.
آزمایش STI:
از آنجایی که برخی از عفونت ها می توانند بر سلامت باروری تأثیر بگذارند و منجر به هیپواسپرمی شوند، ممکن است آزمایش عفونت های مقاربتی (STIs) ضروری باشد.
آزمایش ژنتیک (در صورت وجود):
برای تعیین اینکه آیا متغیرهای ژنتیکی زمینه ای وجود دارد که ممکن است با مشکلات باروری مرتبط باشد، آزمایش ژنتیک ممکن است در برخی شرایط توصیه شود.
آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA):
از آنجایی که اختلالات موثر بر پروستات می تواند حجم مایع منی را تغییر دهد، ارزیابی سلامت پروستات در افراد مسن ممکن است شامل آزمایش PSA باشد.
سونوگرافی داپلر کیسه بیضه (در صورت لزوم):
برای ارزیابی جریان خون در بیضه ها در صورت مشکوک شدن به مشکلات عروقی، ممکن است سونوگرافی داپلر کیسه بیضه انجام شود.
درمان هیپواسپرمی
چندین روش می تواند به افزایش حجم مایع منی و افزایش شانس لقاح موفق کمک کند:
تغییرات سبک زندگی: اتخاذ یک سبک زندگی سالم اولین قدم ضروری است. کاهش مصرف الکل، ترک سیگار و حفظ وزن ایده آل می تواند به افزایش تولید اسپرم کمک کند. از حمام داغ یا استفاده از سونای مکرر خودداری کنید، زیرا گرمای بیش از حد می تواند بر تولید اسپرم تأثیر بگذارد.
رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای غنی از آنتی اکسیدان، ویتامین C، ویتامین E و روی می تواند سلامت اسپرم را بهبود بخشد. میوه ها، سبزیجات، آجیل و دانه ها گزینه های عالی برای تقویت سلامت مایع منی هستند.
ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به بهبود گردش خون و سلامت باروری کمک می کند. با این حال، از ورزش بیش از حد یا شدید خودداری کنید، زیرا ممکن است اثر معکوس داشته باشد.
مشورت با پزشک: اگر تغییر سبک زندگی نتیجه نداد، با پزشک مشورت کنید. آنها ممکن است آزمایشاتی را برای شناسایی علت هیپواسپرمی انجام دهند و در صورت لزوم درمان های مناسب از جمله داروهای هورمونی یا اقدامات پزشکی خاص را تجویز کنند.
درمان هورمونی: اگر مشکل مربوط به عدم تعادل هورمونی باشد، پزشک ممکن است داروهای هورمونی را برای کمک به افزایش تولید اسپرم تجویز کند.
اقدامات پزشکی: در برخی موارد، اقدامات پزشکی، از جمله جراحی، ممکن است برای رسیدگی به مسائل فیزیکی که باعث هیپواسپرمی می شوند، ضروری باشد.
سلامت اسپرم برای لقاح
در تلاش برای باردار شدن، نه تنها تعداد، بلکه سلامت کلی اسپرم، ضروری است. سلامت باروری مردان از سه جنبه اصلی تعیین می شود:
- سلامت اسپرم فردی: این شامل شکل و حرکت اسپرم است.
- تعداد یا غلظت اسپرم: تعداد اسپرم موجود در هر میلی لیتر مایع منی.
- حجم منی کل: مقدار منی آزاد شده در هنگام انزال.
آیا تعداد اسپرم بر عمل موفق IVF تأثیر می گذارد؟
حجم و کیفیت مایع منی نیز بر موفقیت تکنولوژی کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) تأثیر می گذارد. برای مردان با تعداد اسپرم بسیار کم، روشی به نام تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی (ICSI) که در آن اسپرم مستقیماً به تخمک تزریق می شود، ممکن است یک جایگزین باشد.
پیشگیری از هیپواسپرمی
اگرچه دلایل خاصی برای هیپواسپرمی وجود دارد که نمی توان از آنها اجتناب کرد، اما اقداماتی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر این عارضه انجام دهید. این موارد شامل، مراجعه منظم به پزشک، داشتن روابط جنسی ایمن و داشتن یک سبک زندگی سالم است.
مطالب مشابه:
