بیماری التهابی روده (IBD)

بیماری التهابی روده (IBD) شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو است. IBD باعث علائمی مانند درد و گرفتگی شکم، اسهال و خون در مدفوع می‌شود. بیماری التهابی روده مزمن است و قابل درمان نیست. اما، درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند بیماری را کنترل کنند.

انواع بیماری التهابی روده (IBD)

بیماری کرون و کولیت اولسراتیو انواع اصلی IBD هستند:

بیماری کرون: این بیماری باعث ایجاد زخم در دستگاه گوارش می‌شود و می‌تواند هر بخشی از دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار دهد. از دهان گرفته تا مقعد، اما معمولاً در روده کوچک و قسمت بالایی روده بزرگ ایجاد می‌شود.
کولیت اولسراتیو (UC): UC باعث تورم و زخم در روده بزرگ می‌شود. معمولاً از رکتوم شروع می‌شود و می‌تواند به قسمتی یا تمام کولون گسترش یابد.

علائم و علل IBD

علائم بیماری التهابی روده، ممکن است خفیف و شدید باشد. این نوع بیماری در بیماری‌های گوارشی، ممکن است به صورت موقتی باشد. شایع ترین علل بیماری IBD عبارتند از:

درد زیر شکم که ممکن است شبیه به گرفتگی معده باشد.
خونریزی در مدفوع
اسهال مزمن
خستگی
کاهش وزن ناگهانی

چه عواملی باعث ایجاد بیماری التهابی روده می‌شود؟

این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سیستم ایمنی به اشتباه به بافت‌های سالم حمله می‌کنند و باعث ایجاد بیماری کرون و کولیت اولسراتیو می‌شود. طبق مطالعات صورت گرفته هنوز مشخص نیست که چه عواملی دقیقاً باعث این بیماری می‌شود اما، با مطالعه بر روی ژن‌های خاص توانسته‌اند:
سیستم ایمنی فرد را کنترل کنند.
سیستم دفاعی روده فرد را ارزیابی کنند.
رشد باکتری‌ها را در روده بیمار بررسی و کنترل کنند.
هنگامی که ژن خاصی جهش می‌یابد، خطر ابتلا به IBD افزایش پیدا می‌کند. طبق مطالعات، بیش از 160 ژن مختلف وجود دارد که تعدادی از آنها از والدین به ارث می‌رسد این ژن‌ها، ژن‌های حساسیت نام دارند. چندین عامل وجود دارد که می‌تواند علائم IBD را ایجاد کند که رایج‌ترین آنها عبارتند از:

آنتی بیوتیک‌ها
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
استفاده از سیگار
استرس

آیا غذا می‌تواند علائم بیماری التهابی روده را ایجاد کند؟

خیر! اما ممکن است برخی از مواد غذایی یا مایعات، علائم را بدتر کند که شامل:
نوشیدنی‌های کافئین دار، نوشابه‌های گازدار، الکل
غذاهای حاوی شیر، فیبر
غذاهای چرب می‌باشد.

عوامل خطر

مهمترین عامل خطر IBD داشتن سابقه خانوادگی است. مطالعات نشان می‌دهد که 5 تا 20 درصد از افراد مبتلا به IBD، یک عضو نزدیک خانواده مبتلا به این بیماری را داشته‌اند.

عوارض بیماری التهابی روده

IBD ممکن است باعث ایجاد سایر شرایط پزشکی در دستگاه گوارش شود. برخی ممکن است اورژانس پزشکی یا بیماری های جدی باشند. از جمله:

سرطان روده بزرگ: بیماری IBD شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد.

سوراخ شدن روده: علائم شامل درد و گرفتگی شدید شکم، نفخ شکم و درد هنگام لمس شکم می‎باشد.

مگاکولون سمی: شامل اسهال خونی، درد شدید شکم و درد هنگام لمس شکم است.

سایر عوارض IBD که بر سیستم گوارش بیمار تاثیر می‌گذارد، فیستول مقعدی و تنگی مقعد است. تنگی مقعد زمانی است که مجرای مقعد فرد باریک می‌شود و خروج مدفوع از بدن سخت است.

بیماری التهابی روده ممکن است خطر عوارض زیر را افزایش دهد از جمله:

کم خونی
لخته شدن خون
درد و سوزش چشم
سنگ کلیه
زخم‌های دهان
بیماری‌های کبدی مانند سیروز کبدی و کلانژیت اسکلروزان اولیه
سوء جذب و سوء تغذیه
مفاصل متورم
زخم و بثورات پوستی
پوکی استخوان

تشخیص و آزمایشات

برای تشخیص این بیماری پزشک یک معاینه فیزیکی انجام میدهد. پزشک از علائم فرد سوال می‌پرسد که آیا علائم خفیف است یا شدید و آیا موقی هستند یا خیر. برای تشخیص بهتر آزمایشاتی را درخواست می‌کنند که شامل:

شمارش کامل خون CBC
آندوسکوپی
کولونوسکوپی
CT Scan
سونوگرافی آندوسکوپی
سیگموئیدوسکوپی
MRI
آندوسکوپی فوقانی

درمان بیماری التهابی روده IBD

نوع درمان، بستگی به نوع بیماری IBD فرد دارد. اما همه درمان‌ها برای بهبود و کنترل بیماری است. گزینه های درمانی شامل:

دارو

به طور کلی، داروهای بیماری التهابی روده بر مدیریت التهاب و کنترل پاسخ سیستم ایمنی بدن تمرکز دارند. پزشکان ممکن است از دارو برای درمان بیمار کرون و کولیت اولسراتیو استفاده کنند که شامل:

آنتی بیوتیک‌ها: در صورت ابتلا به عفونت فیستول مقعدی ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.

داروهای ضد اسهال: در صورت ابتلا به بیماری کرون، پزشک ممکن است داروهایی مانند لوپرامید را تجویز کند.

بیلوژیک‌ها: این داروها سیستم ایمنی بدن را آرام می‌کنند، بنابراین آنتی بادی‌هایی که باعث بیماری التهابی روده می‌شوند، آزاد نمی‌کند.

کورتیکواستروئیدها: این دارو ممکن است برای التهاب تجویز شود.

تعدیل کننده و سرکوب کننده‌های ایمنی: این نوع داروها به عنوان آرامبخش برای سیستم ایمنی تجویز می‌شود.

عمل جراحی

داروهای IBD ممکن است تا مدتها علائم بیماری را مدیریت کنند. اما در صورت مقاومت به داروها، پزشک ممکن است عمل جراحی مانند کولکتومی را توصیه کند.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت ابتلا به بیماری التهابی روده، خطر ابتلا به بیماری هایی مانند مگاکولون سمی یا سوراخ شدن روده افزایش می‌یابد. در صورت مشاهده علائم زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید.
تب بالای 37 درجه و لرز که می‌تواند نشانه عفونت باشد.
گرفتگی یا درد شدید شکم
حالت تهوع و استفراغ
خونریزی مقعدی با لخته شدن خون در مدفوع
شکم متورم

مطالب مشابه:

Blog