فیبروم رحم

فیبروم رحم (که لیومیوم نیز نام دارد) ضایعاتی هستند که از ماهیچه و بافت ساخته شدند که در دیواره رحم یا روی دیواره رحم تشکیل می شوند. این تومورها معمولاً سرطانی (خوش خیم) نیستند و شایع ترین تومور غیرسرطانی در زنان محسوب می شوند.

فیبروم رحم می تواند علائم مختلفی مانند درد و خونریزی شدید و نامنظم واژن را ایجاد کند. گاهی اوقات، فرد هیچ علائمی ندارد و از داشتن فیبروم غافل است. درمان فیبروم معمولاً به علائم بیمار بستگی دارد.

فیبروم ها در کجا رشد می کنند؟

فیبروم ها می توانند به صورت یک گره منفرد یا در یک خوشه رشد کنند. خوشه ‌های فیبروم می ‌توانند اندازه‌ای از 1 میلی ‌متر تا بیش از 20 سانتی ‌متر قطر یا حتی بزرگ‌تر داشته باشند. برای مقایسه، فیبروم ها می توانند به اندازه یک دانه یا به بزرگی یک هندوانه باشند. این توده ها می توانند در دیواره رحم، داخل حفره اصلی رحم یا در سطح بیرونی رحم ایجاد شوند.

انواع فیبروم رحم

انواع مختلفی از فیبروم های رحمی بسته به محل قرارگیری و نحوه چسبندگی آنها وجود دارد که عبارتند از:

1) فیبروم های داخل دیواره: این فیبروم ها در دیواره عضلانی رحم فرو رفتند. آنها رایج ترین نوع هستند.
2) فیبروم های زیر مخاطی: این فیبروم ها در زیر پوشش داخلی رحم رشد می کنند.
3) فیبروم ساب سروزال: این نوع فیبروم در زیر پوشش سطح خارجی رحم رشد می کند. آنها می توانند بسیار بزرگ شوند و در لگن رشد کنند.
4) فیبروم های ساقه دار: کم شایع ترین نوع، این فیبروم ها با ساقه به رحم می چسبند.
آنها اغلب به عنوان قارچ مانند توصیف می شوند و معمولاً در افراد بین 30 تا 50 سال رخ می دهد.

علائم فیبروم رحم چیست؟

اکثر فیبروم‌های کوچک هیچ علامتی ایجاد نمی ‌کنند و به درمان دیگری به جز مشاهده منظم توسط پزشک نیازی ندارند. فیبروم های بزرگتر می توانند باعث شوند که شما علائم مختلفی را تجربه کنید، از جمله:

خونریزی بیش از حد یا دردناک در طول قاعدگی
خونریزی بین قاعدگی
احساس پری در قسمت پایین شکم / نفخ
تکرر ادرار (این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که فیبروم به مثانه فشار بیاورد)
درد هنگام رابطه جنسی
درد کمر
یبوست یا احساس فشار روی راست روده
ترشحات طولانی مدت (مزمن) واژن
ناتوانی در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه
افزایش اتساع شکم، که باعث می شود شکم باردار به نظر برسد.

علائم فیبروم های رحمی معمولاً پس از یائسگی تثبیت می شوند یا از بین می روند، زیرا سطح هورمون ها در بدن کاهش می یابد.

درد فیبروم رحمی چه احساسی دارد؟

در صورت داشتن این عارضه ممکن است احساسات مختلفی را تجربه کنید. اگر فیبروم های کوچکی دارید، ممکن است اصلاً هیچ احساسی نداشته باشید و حتی متوجه وجود آنها نشوید. با این حال، در صورت وجود فیبروم های بزرگتر، می توانید ناراحتی و درد را احساس کنید. فیبروم ها می توانند باعث احساس کمردرد، دردهای خنجر کننده در شکم و حتی درد در حین رابطه جنسی شوند.

علت فیبروم رحم چیست؟

علت دقیق این عارضه ناشناخته است، اما پزشکان بر این باورند که هورمون های استروژن و پروژسترون نقش دارند. بیشتر فیبروم ها در افراد، در سنین باروری اتفاق می افتد. مطالعات نشان می‌ دهند که فیبروم‌ها زمانی که سطح هورمون‌ ها بالاتر است (مانند دوران بارداری) رشد می‌ کنند و زمانی که سطح هورمون‌ ها پایین است (مانند دوران گذار به یائسگی) کوچک می ‌شوند.

عوامل خطر

چندین عامل خطر وجود دارد که می تواند در ایجاد فیبروم نقش داشته باشد. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

چاقی و شاخص توده بدنی بالاتر (BMI)
سابقه خانوادگی فیبروم
ناباروری
شروع زودرس قاعدگی (پریود شدن در سنین پایین)
سن دیرهنگام یائسگی

فیبروم رحم چه عوارضی دارد؟

اکثر فیبروم های رحمی عوارض جدی ایجاد نمی کنند. با این حال، شایع ترین عوارض آنها عبارتند از:

دردی که غیر قابل کنترل می شود.
تورم شکم یا ناحیه لگن
خونریزی بیش از حد
کم خونی
ناباروری (که این نادر است).

آیا فیبروم باعث کم خونی می شود؟

کم خونی زمانی اتفاق می افتد که بدن گلبول های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن به اندام ها نداشته باشد. کم خونی ممکن است برای افرادی که پریودهای مکرر یا بسیار سنگین دارند، اتفاق بیفتد. فیبروم ها می توانند باعث شوند که پریودها بسیار سنگین شود یا حتی بین دوره های قاعدگی خونریزی رخ دهد. اگر در حین داشتن فیبروم، علائم کم خونی را تجربه کردید، با پزشک خود صحبت کنید.

تشخیص و آزمایشات

در بسیاری از موارد، پزشک فیبروم های رحمی را در طول معاینه لگن کشف می کند. اغلب، خونریزی شدید و سایر علائم مرتبط ممکن است به پزشک هشدار دهد که فیبروم را به عنوان بخشی از تشخیص در نظر بگیرد. چندین آزمایش وجود دارد که می توان برای تایید فیبروم و تعیین اندازه و محل آنها انجام داد. این تست ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

سونوگرافی: این آزمایش تصویربرداری غیرتهاجمی تصویری از اندام های داخلی با امواج صوتی ایجاد می کند.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این آزمایش با استفاده از آهنربا و امواج رادیویی تصاویر دقیقی از اندام های داخلی ایجاد می کند.

توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن: سی تی اسکن از تصاویر اشعه ایکس برای ایجاد تصویری دقیق از اندام های داخلی از چندین زاویه استفاده می کند.

هیستروسکوپی: در طول هیستروسکوپی، پزشک از دستگاهی به نام اسکوپ (یک لوله نازک و انعطاف پذیر با دوربینی در انتهای آن) برای مشاهده فیبروم های داخل رحم شما استفاده می کند. اسکوپ از واژن و دهانه رحم عبور می کند و سپس به داخل رحم منتقل می شود.

هیستروسالپنگوگرافی (HSG): این یک اشعه ایکس دقیق است که در آن پزشک مواد حاجب را تزریق می کند و سپس از رحم عکس می گیرد.

سونوهیستروگرافی: در این آزمایش تصویربرداری، پزشک یک کاتتر کوچک را در واژن قرار می دهد و سپس سالین را به رحم تزریق می کند. این مایع اضافی کمک می کند تا تصویر واضح تری از رحم نسبت به آنچه در طول سونوگرافی استاندارد، می بینند ایجاد شود.

لاپاراسکوپی: در طول این آزمایش، پزشک یک برش کوچک در قسمت پایین شکم ایجاد می کند. یک لوله نازک و منعطف با یک دوربین در انتهای آن قرار داده می شود تا اندام های داخلی را از نزدیک ببیند.

درمان فیبروم رحم

درمان این عارضه بسته به اندازه، تعداد و محل فیبروم ها و همچنین علائمی که ایجاد می کنند می تواند متفاوت باشد. فیبروم های کوچک اغلب می توانند به حال خود رها شوند. برخی از افراد هرگز هیچ علامتی را تجربه نمی کنند یا هیچ مشکلی در ارتباط با فیبروم ندارند. در این موارد، پزشک ممکن است توصیه کند فیبروم ‌ها با معاینه لگن یا سونوگرافی کنترل شود.

اگر علائم فیبروم خود را تجربه می کنید – از جمله کم خونی ناشی از خونریزی زیاد، درد متوسط تا شدید یا مشکلات دستگاه ادراری و روده – برای کمک، به درمان نیاز دارید. برنامه درمانی شما به چند عامل بستگی دارد، از جمله:

تعداد فیبروم
اندازه فیبروم
محل فیبروم
علائمی که احساس می شود.
تمایل به حفظ رحم

بهترین گزینه درمانی، به برنامه های شما برای بارداری در آینده بستگی دارد. هنگام بحث در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود در مورد اهداف باروری خود صحبت کنید. گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

داروها

داروهای مسکن بدون نسخه (OTC): این داروها به مدیریت درد و ناراحتی ناشی از فیبروم کمک می کنند. داروهای OTC شامل استامینوفن و ایبوپروفن است.

مکمل های آهن: اگر دچار کم خونی ناشی از خونریزی بیش از حد هستید، ممکن است پزشک مصرف مکمل آهن را نیز پیشنهاد دهد.

کنترل بارداری: کنترل بارداری همچنین می تواند به علائم فیبروم کمک کند – به ویژه، خونریزی شدید در طول و بین دوره های قاعدگی و دردهای قاعدگی. گزینه های مختلفی برای کنترل بارداری وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید، از جمله قرص های ضد بارداری خوراکی، حلقه ها، تزریق ها و دستگاه های داخل رحمی (IUD).

آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): این داروها با کوچک کردن فیبروم ها عمل می کنند. گاهی اوقات از آنها برای کوچک کردن فیبروم قبل از جراحی استفاده می شود و برداشتن فیبروم را آسان تر می کند. با این حال، این داروها موقتی هستند و اگر مصرف آنها را متوقف کنید، فیبروم ها دوباره رشد می کنند.

جراحی فیبروم

هنگام صحبت در مورد انواع مختلف جراحی برای برداشتن فیبروم باید عوامل مختلفی را در نظر گرفت. نه تنها اندازه، محل و تعداد فیبروم‌ها می ‌تواند بر نوع جراحی تأثیر بگذارد، بلکه خواسته‌ های شما برای بارداری ‌های آینده نیز می‌ تواند عامل مهمی در تدوین برنامه درمانی باشد. برخی از گزینه‌ های جراحی رحم شما را حفظ می ‌کنند و به شما امکان می‌ دهند در آینده باردار شوید، در حالی که گزینه ‌های دیگر می ‌توانند به رحم آسیب بزنند یا آن را خارج کنند.

میومکتومی:

روشی است که به پزشک اجازه می دهد فیبروم ها را از بین ببرد. انواع مختلفی از میومکتومی وجود دارد. نوع روشی که ممکن است برای بیمار بهترین نتیجه را داشته باشد، به محل قرارگیری فیبروم ها، بزرگی و تعداد آنها بستگی دارد. انواع روش های میومکتومی برای برداشتن فیبروم می تواند شامل موارد زیر باشد:

هیستروسکوپی:

پزشک یک اسکوپ (ابزاری نازک، انعطاف پذیر و لوله مانند) را از طریق واژن و دهانه رحم، داخل رحم وارد می کند. پزشک از این اسکوپ برای برش و برداشتن فیبروم ها استفاده می کند.

لاپاراسکوپی:

در این روش، پزشک از یک اسکوپ برای برداشتن فیبروم ها استفاده می کند. برخلاف هیستروسکوپی، این روش شامل قرار دادن چند برش کوچک در شکم است و اینگونه است که اسکوپ وارد بدن و خارج می شود.

لاپاراتومی:

در طول این روش، پزشک یک برش بزرگتر در شکم ایجاد می کند و فیبروم ها را از طریق این برش خارج می کند.
اگر قصد بارداری در آینده را ندارید، گزینه های بیشتری وجود دارد که پزشک ممکن است توصیه کند. این گزینه‌ ها می ‌توانند بسیار مؤثر باشند، اما معمولاً از بارداری‌ های آینده جلوگیری می ‌کنند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

هیسترکتومی:

پزشک رحم را در طول هیسترکتومی خارج می کند. هیسترکتومی تنها راه برای درمان فیبروم است. با برداشتن کامل رحم، فیبروم ها نمی توانند برگردند و علائم باید از بین بروند. اگر تخمدان ها در جای خود باقی بمانند، فرد پس از هیسترکتومی یائسگی نخواهد داشت. اگر در اثر فیبروم ها، خونریزی بسیار شدید باشد یا اگر فیبروم ها بزرگ باشند، ممکن است این روش توصیه شود. هیسترکتومی با حداقل تهاجم شامل روش های واژینال، لاپاراسکوپی یا روباتیک است.

آمبولیزاسیون فیبروم رحم:

رادیولوژیست مداخله ای، این روش را با کمک متخصص زنان انجام می دهد. آنها یک کاتتر کوچک را در شریان رحمی یا شریان رادیال قرار می دهند و ذرات کوچکی را تزریق می کنند که سپس جریان خون از شریان به فیبروم ها را مسدود می کند. عدم جریان خون، فیبروم ها را کوچک می کند و علائم را بهبود می بخشد. این روش ممکن است برای همه مناسب نباشد.

فرسایش با فرکانس رادیویی (RFA):

این یک درمان ایمن و موثر است که از انرژی مایکروویو (RF) برای درمان فیبروم استفاده می کند. برای افرادی که به یائسگی نرسیدند، توصیه می شود. همچنین فیبروم های کوچکتر را درمان می کند.

خطرات درمان فیبروم رحم

خطراتی برای هر درمانی وجود دارد. داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند و برخی ممکن است برای شما مناسب نباشند. قبل از شروع یک داروی جدید، در مورد تمام داروهایی که ممکن است برای سایر شرایط پزشکی مصرف کنید و سابقه پزشکی کامل خود با پزشک خود صحبت کنید. اگر پس از شروع یک داروی جدید، عوارض جانبی را تجربه کردید، با پزشک خود تماس بگیرید.

همچنین خطراتی در درمان جراحی فیبروم وجود دارد. هر جراحی، شما را در معرض خطر عفونت و خونریزی قرار می دهد و شامل خطرات مرتبط با بیهوشی نیز می شود. خطر جراحی برداشتن فیبروم، می تواند بارداری آینده را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از گزینه های جراحی می توانند از بارداری های بعدی جلوگیری کنند. میومکتومی روشی است که فقط فیبروم ها را از بین می برد و امکان بارداری های بعدی را فراهم می کند. با این حال، افرادی که میومکتومی انجام دادند، ممکن است نیاز داشته باشند که بارداری خود را از طریق سزارین انجام دهند.

اندازه فیبروم های رحمی قبل از جراحی باید چقدر باشد؟

اندازه مشخصی وجود ندارد که به این معنی باشد که باید برداشته شود. پزشک بر اساس علائم شما تعیین می کند که آیا جراحی لازم است یا خیر. به عنوان مثال، فیبروم هایی به اندازه یک سنگ مرمر کوچک همچنان ممکن است بسته به محل خود باعث خونریزی بیش از حد شوند. بنابراین، پزشک می تواند علائمی را که ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشد، مورد بررسی قرار دهد.

اگر فیبروم ها درمان نشوند چه اتفاقی می افتد؟

اگر علائمی ندارید، درمان فیبروم ممکن است ضروری نباشد. اما اگر فیبروم های بزرگ داشته باشید و علائم آن باعث درد و ناراحتی می شود، درمان ممکن است بهترین گزینه باشد. فقط شما و پزشکتان می ‌توانید بهترین روش درمانی یا نیاز به درمان را تعیین کنید.

پیشگیری

به طور کلی، شما نمی توانید از فیبروم جلوگیری کنید. شما می توانید با حفظ وزن بدن سالم و انجام معاینات منظم لگن، خطر این عارضه را کاهش دهید و همچنین معاینات منظم لگنی را توسط پزشکتان انجام دهید.

آیا در صورت داشتن فیبروم رحم می توانم باردار شوم؟

بله، در صورت داشتن فیبروم رحم می توانید باردار شوید. اگر از قبل می ‌دانید که در زمان بارداری فیبروم داشته‌اید، پزشک می تواند آنها را در طول بارداری تحت نظر داشته باشد. به طور کلی، در دوران بارداری، بدن سطوح بالایی از هورمون ها را ترشح می کند. این هورمون ها از بارداری حمایت می کنند. با این حال، آنها همچنین می توانند باعث بزرگتر شدن فیبروم های شما شوند. فیبروم های بزرگ می توانند مشکلات زیر را در دوران بارداری ایجاد کنند:

افزایش خطر برای زایمان سزارین، زیرا جنین نمی تواند به حالت سر به پایین بچرخد.
جدا شدن جفت
زایمان زودرس

آیا فیبروم ها در طول زمان تغییر می کنند؟

فیبروم ها در واقع می توانند با گذشت زمان کوچک شده یا رشد کنند. آنها می توانند به طور ناگهانی یا پیوسته در مدت زمان طولانی تغییر اندازه دهند. این می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، اما در بیشتر موارد، این تغییر در اندازه فیبروم با مقدار هورمون های بدن مرتبط است. هنگامی که سطوح هورمونی در بدن زیاد باشد، فیبروم ها می توانند بزرگتر شوند. این می تواند در زمان های خاصی مانند دوران بارداری اتفاق بیفتد. فیبروم ها همچنین می توانند زمانی که سطح هورمون کاهش می یابد، کوچک شوند. این امر پس از یائسگی رایج است. اغلب علائم پس از یائسگی نیز بهتر می شوند.

آیا فیبروم ها خود به خود از بین می روند؟

فیبروم ها می توانند در برخی افراد پس از یائسگی کوچک شوند. این به دلیل کاهش هورمون ها اتفاق می افتد. هنگامی که فیبروم ها کوچک می شوند، علائم ممکن است از بین بروند. فیبروم های کوچک در صورتی که علائمی ایجاد نکنند، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند.

آیا فیبروم شکم را بزرگ می کند؟

بله، این امکان وجود دارد که فیبروم های بزرگ رحمی باعث نفخ شکم یا شکم بزرگتر به نظر برسد.

زمان مراجعه به پزشک

اگر علائم زیر را دارید، مانند:

خونریزی شدید و نامنظم واژن
خونریزی بین پریودها
درد لگن
درد هنگام رابطه جنسی
احساس فشار یا پری در شکم

از آنجا که این علائم، علائم رایج سایر بیماری های زنانه هستند، مشورت در مورد آنها با یک پزشک مهم است.

آیا فیبروم ها سرطانی هستند؟

بسیار نادر است که فیبروم دچار تغییراتی شود که آن را به یک تومور سرطانی (بدخیم) تبدیل کند. در واقع، از هر 350 نفر مبتلا به فیبروم، 1 نفر به سرطان مبتلا می شود. هیچ آزمایشی وجود ندارد که 100٪ در تشخیص سرطان های نادر مرتبط با فیبروم پیش بینی کند. با این حال، افرادی که دارای رشد سریع فیبروم های رحمی یا فیبروم هایی هستند که پس از یائسگی رشد می کنند، باید فوراً مورد ارزیابی قرار گیرند.

نتیجه گیری

فیبروم رحم یک بیماری شایع و قابل درمان است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند. در برخی موارد، فیبروم ها کوچک هستند و به هیچ وجه علائمی ایجاد نمی کنند. در موارد دیگر، فیبروم ها می توانند علائم پیچیده‌ای مانند درد و خونریزی شدید واژن ایجاد کنند. اگر هر نوع ناراحتی یا درد را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید.

مطالب مشابه:

Blog