سرطان فرج
سرطان فرج
سرطان فرج نوعی سرطان نادر است که در بافت های فرج ایجاد می شود. فرج نام کلی برای تمام اندام های جنسی خارجی زنان یا اندام تناسلی است. اکثر موارد سرطان فرج مربوط به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا لیکن اسکلروز است. تغییر در رنگ پوست فرج و توده ها یا زخم های باز ممکن است نشانه هایی از سرطان فرج باشند. در نهایت، درمان این نوع بیماری شامل جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی است.
فرج شامل موارد زیر است:
دهانه واژن: کانال عضلانی برای رابطه جنسی، زایمان و قاعدگی.
لابیا مینور: چین های بافتی که دهانه واژن را احاطه کرده و تا بالای کلیتوریس امتداد دارند.
لابیا ماژور: ناحیه گوشتی که لابیای مینور را احاطه کرده است.
بخش بیرونی کلیتوریس: برآمدگی گوشتی حساس جنسی بالای دهانه واژن.
مونس پوبیس: ناحیه گرد جلوی استخوان های شرمگاهی که در دوران بلوغ با مو پوشیده می شود.
دهانه مجرای ادرار: لوله ای که اجازه خروج ادرار از بدن را می دهد.
پرینه: ناحیه پوستی بین واژن و مقعد.
سرطان فرج معمولاً به آرامی طی چندین سال ایجاد می شود. نواحی پیش سرطانی بافت معمولاً ابتدا ایجاد می شوند. پزشکان معمولاً رشد غیرطبیعی را در بیرونی ترین لایه پوست کشف می کنند. این ضایعات پیش سرطانی نئوپلازی داخل اپیتلیال فرج (VIN) نامیده می شود.
انواع سرطان فرج
پزشکان این بیماری را بر اساس نوع سلول هایی که سرطان از آنها شروع می شود، طبقه بندی می کنند. شایع ترین انواع آن عبارتند از:
کارسینوم سلول سنگفرشی فرج: تقریباً 90 درصد از سرطان های فرج، کارسینوم سلول سنگفرشی هستند. آنها در سلول های پوست ایجاد می شوند.
ملانوم فرج: تقریباً 5 درصد از سرطان های فرج، ملانوما هستند. ملانوماها به سرعت رشد می کنند و خطر بالایی برای گسترش به سایر نواحی بدن دارند.
سایر انواع آن عبارتند از:
- کارسینوم سلول بازال
- آدنوکارسینوم غده بارتولین
- بیماری پاژه فرج
- سارکوم
- کارسینوم زگیلی
علائم سرطان فرج چیست؟
اولین علائم قابل توجه سرطان فرج معمولاً تغییرات پوستی در لب‌های بیرونی یا لب‌های داخلی است. اما سرطان می‌تواند در هر جایی از فرج ایجاد شود.
علائم سرطان فرج عبارتند از:
- تغییرات رنگ، از جمله پوستی که تیره‌تر یا روشن‌تر از حد معمول به نظر می‌رسد، یا لکه‌های پوست سفید.
- لکه‌های پوستی ضخیم.
- توده‌هایی، از جمله برآمدگی‌های زگیل مانند یا زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند.
- خارش یا سوزشی که بهبود نمی‌یابد.
- خونریزی که به قاعدگی ربطی ندارد.
- حساسیت و درد، احتمالاً هنگام رابطه جنسی یا هنگام ادرار کردن.
علائم این بیماری معمولاً در مراحل اولیه ظاهر نمی‌شوند، بنابراین بررسی در اسرع وقت مهم است.
با این حال، بسیاری از این علائم در شرایط غیر سرطانی نیز رایج هستند. پزشک می‌تواند بگوید که آیا این تغییرات نشانه‌های سرطان فرج هستند یا بیماری دیگری.
چه عواملی باعث سرطان فرج می‌شود؟
در این سرطان، سلول‌ها شروع به تکثیر خارج از کنترل می‌کنند. عدم درمان، این سلول‌های سرطانی می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند.
شایع‌ترین نوع سرطان فرج، کارسینوم سلول سنگفرشی فرج، در ارتباط با یکی از دو بیماری زیر ایجاد می‌شود:
عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): یک عفونت مقاربتی رایج (STI) که از طریق تماس پوست به پوست گسترش می‌یابد. برخی از انواع HPV خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها، از جمله سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان رکتوم و سرطان فرج را افزایش می‌دهند.
لیکن اسکلروز: یک بیماری پوستی مزمن (مادام العمر) است. لیکن اسکلروز باعث التهاب و سایر علائم، مانند تغییرات پوستی و خارش، در فرج می‌شود.
عوامل خطر
سن: احتمال ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می‌یابد.
قرار گرفتن در معرض HPV: همه سویه‌های HPV باعث سرطان نمی‌شوند، اما برخی از آنها می‌توانند منجر به تغییرات سلولی شوند که در نهایت به این سرطان تبدیل می‌شوند.
بیماری های پوستی که فرج را درگیر می‌کنند: توده‌های مرتبط با لیکن اسکلروز ممکن است به سرطان فرج تبدیل شوند.
نئوپلازی داخل اپیتلیال فرج (VIN): یک بیماری پیش‌سرطانی است که در صورت عدم درمان می‌تواند به این سرطان تبدیل شود.
عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV): سیستم ایمنی ضعیف ناشی از بیماری مانند HIV می‌تواند مبارزه با سرطان را برای بدن دشوارتر کند.
سیگار: سیگار خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان فرج را افزایش می‌دهد.
تشخیص و آزمایش‌ها
پزشک در مورد سابقه پزشکی، عوامل خطر بالقوه و علائم شما سوال خواهد کرد. تشخیص اغلب شامل آزمایش‌های متعدد است.
آزمایش های تشخیص سرطان فرج
معاینه لگن: پزشک فرج را به صورت بصری بررسی می‌کند و تغییرات غیرمعمول پوست را بررسی می‌کند. آنها یک یا دو انگشت خود را که با دستکش چرب شده‌اند، داخل واژن قرار می‌دهند تا هرگونه توده یا علائم دیگر سرطان را احساس کنند. آنها ممکن است از تکنیک مشابهی برای بررسی رکتوم استفاده کنند. آنها ممکن است از ابزاری به نام اسپکولوم برای گشاد کردن واژن استفاده کنند تا بتوانند ناهنجاری‌ها را بررسی کنند.
پاپ اسمیر: پزشک ممکن است در طول معاینه لگن نمونه‌ای از سلول‌ها را برداشته و آنها را برای تغییرات سرطانی آزمایش کند. آنها ممکن است آزمایش HPV را روی نمونه انجام دهند تا ببینند آیا عفونت وجود دارد یا خیر.
کولپوسکوپی: پزشک ممکن است از یک ابزار بزرگنمایی کننده نورانی به نام کولپوسکوپ برای مشاهده دقیق‌تر فرج، واژن و دهانه رحم (اندام بین واژن و رحم) استفاده کند. آنها ممکن است از محلول خاصی استفاده کنند که می‌تواند سلول‌های غیرطبیعی را برجسته کند و دیدن آنها را آسان‌تر کند.
بیوپسی: پزشک ممکن است نمونه‌ای از بافت غیرطبیعی را برای آزمایش سلول‌های سرطانی بردارد. بیوپسی تنها راه برای اطمینان از ابتلا به سرطان فرج است.
آزمایشات خون تکمیلی برای سرطان فرج:
CBC (شمارش کامل سلول‌های خونی)
- بررسی کم‌خونی (ناشی از خونریزی یا سوءتغذیه)
- بررسی عفونت‌ها یا نوتروپنی ناشی از شیمی‌درمانی
Liver Function Tests (تست عملکرد کبد)
- برای بررسی گسترش احتمالی سرطان به کبد
- یا عوارض داروهای شیمی‌درمانی و پرتودرمانی
Renal Function Tests (BUN, کراتینین)
- بررسی سلامت کلیه‌ها پیش از شروع درمان
- آزمایش الکترولیت‌ها (سدیم، پتاسیم، کلسیم)
- برای ارزیابی وضعیت متابولیک بدن به‌ویژه در طی درمان
LDH (لاکتات دهیدروژناز)
- گاهی به عنوان نشانگر غیر اختصاصی در سرطان‌ها استفاده می‌شود. بالا بودن آن می‌تواند با بار توموری بالا یا متاستاز همراه باشد.
CRP و ESR
- نشانگرهای التهابی هستند و در برخی بیماران به‌ویژه برای بررسی پاسخ به درمان یا وجود التهاب هم‌زمان استفاده می‌شوند.
آزمایش HPV (در صورت نیاز)
- به‌خصوص اگر مشکوک به سرطان مرتبط با ویروس HPV باشد (نوع‌هایی از سرطان فرج با HPV ارتباط دارند).
CA-125 یا سایر تومورمارکرها (در موارد خاص)
- معمولاً در سرطان فرج کاربرد محدودی دارد اما در موارد پیشرفته یا مشکوک به درگیری لگنی یا تخمدانی ممکن است درخواست شود.
آزمایش هایی برای تعیین میزان گسترش سرطان:
در صورت داشتن سرطان، پزشک آزمایش‌های بیشتری انجام می‌دهد تا ببیند آیا سرطان به فراتر از فرج گسترش یافته است یا خیر. عدم درمان، این بیماری ممکن است به واژن یا سایر اندام‌های مجاور، غدد لنفاوی لگن و در نهایت جریان خون گسترش یابد. درمان سرطانی که گسترش یافته است، دشوارتر است.
آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینه‌های اسکوپ: ممکن است برای بررسی گسترش سرطان در مجرای ادرار یا مثانه، سیستوسکوپی انجام گردد. پروکتوسکوپی سلول‌های سرطانی را در رکتوم یا مقعد بررسی می‌کند.
آزمایش‌های تصویربرداری: سی‌تی اسکن، MRI و اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) می‌توانند نشان دهند که آیا سرطان از فرج به بافت‌های دیگر گسترش پیدا کرده است یا خیر.
بیوپسی غده لنفاوی نگهبان: پزشک ممکن است از غده لنفاوی نزدیک به تومور (غده لنفاوی نگهبان) را برای آزمایش سلول‌های سرطانی نمونه برداری کند. در سرطان فرج، تومورها معمولاً به غدد لنفاوی نگهبان در کشاله ران تخلیه می‌شوند.
مراحل سرطان فرج چیست؟
مرحله‌بندی این بیماری به پزشک این امکان را می‌دهد که تشخیص دهند آیا سرطان فراتر از فرج گسترش یافته است یا خیر.
چهار مرحله اصلی وجود دارد:
اول: سرطان فرج در مراحل اولیه فقط در فرج یا پرینه (ناحیه بین رکتوم و واژن) است. مرحله اول بر اساس اندازه تومور و میزان رسیدن آن به بافت‌های مجاور، شامل مراحل IA یا IB است.
دوم: تومور (با هر اندازه‌ای) به قسمت پایینی مجرای ادرار، قسمت پایینی واژن یا مقعد گسترش یافته است.
سوم: سرطان به یک یا چند غده لنفاوی مجاور گسترش یافته است. مرحله سوم بر اساس تعداد و اندازه غدد لنفاوی درگیر، شامل مراحل IIIA، IIIB و IIIC است.
چهارم: سرطان به قسمت بالایی مجرای ادرار، واژن یا سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا کرده است. مرحله چهارم بر اساس اینکه آیا گسترش در نزدیکی فرج قرار دارد یا در فاصله دور گسترش پیدا کرده است، شامل مراحل IVA و IVB است.
درمان سرطان فرج
درمان به عواملی مانند سلامت عمومی، مرحله سرطان و اینکه آیا پزشک اخیراً سرطان را تشخیص داده است یا اینکه عود کرده است بستگی دارد. پزشک می‌تواند توضیح دهد که چه برنامه درمانی برای تشخیص مناسب‌تر است.
جراحی
جراحی رایج‌ترین درمان برای سرطان فرج است. هدف، برداشتن تمام سرطان با حفظ عملکرد جنسی است. انواع جراحی عبارتند از:
جراحی لیزری: در این جراحی از پرتو لیزر برای ایجاد برش‌های بدون خونریزی در بافت یا برداشتن ضایعات سطحی سرطانی استفاده می‌شود.
برش موضعی: در این جراحی، سرطان و مقدار کم تا زیادی از بافت طبیعی اطراف سرطان برداشته می‌شود. گاهی اوقات، پزشکان غدد لنفاوی مجاور را برای آزمایش سلول‌های سرطانی یا برداشتن غدد لنفاوی در صورت وجود شواهدی از سرطان برمی‌دارند.
ولوکتومی: در این روش، بخشی یا تمام فرج و احتمالاً برخی از غدد لنفاوی مجاور برداشته می‌شود. پزشک ممکن است از پیوندهای پوستی برای جایگزینی پوست برداشته شده استفاده کند.
تخلیه لگن: در این جراحی، روده بزرگ، رکتوم، مثانه، دهانه رحم، واژن، تخمدان‌ها و غدد لنفاوی مجاور برداشته می‌شوند. پزشک دهانه‌هایی ایجاد می‌کند تا ادرار و مدفوع از بدن به داخل یک کیسه جمع‌آوری جریان یابد.
پرتودرمانی
پرتودرمانی از اشعه ایکس یا سایر منابع انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. رایج‌ترین روش برای درمان این بیماری، پرتودرمانی خارجی (EBRT) است. EBRT از دستگاهی برای رساندن پرتو از طریق پوست به محل سرطان هدف استفاده می‌کند.
اغلب، افراد پرتودرمانی و شیمی‌درمانی را با هم دریافت می‌کنند. ممکن است قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور یا بعد از جراحی برای حذف سلول‌های سرطانی باقی مانده، پرتودرمانی دریافت گردد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروها برای حمله به سلول‌های سرطانی در سراسر بدن استفاده می‌کند. پزشک ممکن است دارو را به داخل ورید یا عضله تزریق کند، یا ممکن است قرص مصرف شود. ممکن است لوسیونی دریافت شود که فرد بتواند مستقیماً روی فرج خود بمالد. این نوع شیمی‌درمانی به صورت موضعی‌تر – در ناحیه خاص – به سرطان حمله می‌کند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و با آنها به طور مؤثرتری مبارزه کند. کرم ایمیکیمود (آلدارا®، زیکلارا®) یک داروی ایمونوتراپی رایج است که برای درمان این بیماری استفاده می‌شود.
پیشگیری
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا، دریافت واکسن HPV برای جلوگیری از عفونت‌ها است. بزرگسالان تا ۴۵ سال بسته به خطر ابتلا به HPV می‌توانند Gardasil 9® دریافت کنند.
در صورت بروز هرگونه علائم سرطان فرج، فوراً به پزشک مراجعه کنید. معاینات منظم، از جمله معاینه فیزیکی، حداقل سالانه برای سلامت زنان خود انجام دهید.
مطالب مشابه:
