سندرم ری
سندرم ری
سندرم ری Reye’s syndrome یک اختلال نادر اما جدی است که می تواند باعث تورم در مغز و کبد شود. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما معمولاً کودکان و نوجوانان را پس از یک عفونت ویروسی، اغلب آنفولانزا یا آبله مرغان، تحت تاثیر قرار می دهد.
این بیماری می تواند علائمی همچون، گیجی، تشنج، عدم هوشیاری ایجاد کند که نیاز به درمان اورژانسی دارند. تشخیص و درمان به موقع سندرم ری می تواند جان یک کودک را نجات دهد.
داروی آسپرین، با این سندرم در کودکان و نوجوانان مبتلا به آنفولانزا یا آبله مرغان، مرتبط است، پس در نتیجه نباید به آنها آسپرین دهید. برای درمان تب یا درد، استامینوفن یا ایبوپروفن به نوزادان یا کودکان بعد از تجویز پزشک ممکن خواهد بود. این داروها برای کودکان جایگزین امن تری با آسپرین هستند. اما پیش از مصرف این دارو حتماً با پزشک مربوطه مشورت نمایید.
همانطور که گفتیم، سندرم ری در درجه اول کودکان را مبتلا می کند، اگرچه ممکن است در هر سنی رخ دهد. این موارد معمولاً در فصول پاییز و زمستان اتفاق می افتد و در کودکان کمتر از 18 سال وجود دارد.
علائم سندرم ری چیست؟
شدت علائم این بیماری بر اساس تأثیر آن بر کودک متغیر است. اولین علامت سندرم ری یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، آنفولانزا یا آبله مرغان است. پس از ابتلا به عفونت ویروسی به مدت 5 تا 7 روز، علائم سندرم ری ظاهر می شود، از جمله:
- استفراغ
- احساس خستگی یا بی حالی
- علائم اضطراب، سردرگمی و توهم
- تغییرات شخصیتی مانند بی قراری، تحریک پذیری یا جنگ طلبی
- تنفس سریع
- افزایش فشار در جمجمه نه تنها باعث تغییراتی در نحوه عملکرد مغز کودک می شود، بلکه، بر عملکرد کبد کودک نیز تاثیر می گذارد.
علائم شدید سندرم ری عبارتند از:
- تشنج
- کما
- عدم هوشیاری
- مشکل در لخته شدن خون
- آمونیاک بیش از حد در خون
اگر این علائم در طول یک بیماری ویروسی یا بلافاصله پس از آن اتفاق افتاد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چه عواملی باعث سندرم ری می شود؟
این وضعیت اغلب پس از یک عفونت ویروسی یا بیماری در کودکان رخ می دهد که برای درمان علائم به آنها آسپرین (سالیسیلات) داده می شود. بیماری های ویروسی که می توانند باعث ایجاد سندرم ری شوند عبارتند از:
- آنفولانزا
- آبله مرغان
- عفونت تنفسی
- سرماخوردگی
- علائم سندرم ری نتیجه افزایش مایع یا فشار بافت های مغز و تغییرات در کبد آنها است.
مطالعات نشان می دهد که میتوکندری های آسیب دیده می تواند سندرم ری را در کبد آنها فعال کند. میتوکندری بخشی از یک سلول (ارگانل) است که انرژی (آدنوزین تری فسفات) را تامین می کند و به عنوان “نیروگاه سلول” نیز شناخته می شود. میتوکندری کم کار بر عملکرد کبد تأثیر می گذارد و علائم این بیماری را ایجاد می کند. دلیل آسیب میتوکندری ناشناخته است.
علل
علت دقیق این بیماری مشخص نیست. استفاده از آسپرین در طول یک بیماری ویروسی معمولاً با سندرم ری مرتبط است. عوامل متعددی ممکن است نقش داشته باشد.
در برخی از کودکان، علائم این سندرم ممکن است ناشی از یک بیماری دیگر، مانند یک بیماری متابولیک باشد. این می تواند حتی بدون استفاده از آسپرین نیز رخ دهد.
شایع ترین بیماری که باعث سندرم ری می شود، کمبود آسیل کوآ دهیدروژناز با زنجیره متوسط (MCAD) است. در کمبود MCAD، بدن نمی تواند چربی های خاصی را برای تبدیل آنها به انرژی تجزیه کند. این به این دلیل اتفاق می افتد که یک آنزیم از بین رفته یا به درستی عمل نمی کند. کمبود MCAD یک اختلال اکسیداسیون اسیدهای چرب است.
در افراد مبتلا به اختلال اکسیداسیون اسیدهای چرب، مصرف آسپرین در طول یک بیماری ویروسی به احتمال زیاد باعث ایجاد علائم سندرم ری می شود. آزمایش غربالگری می تواند تعیین کند که آیا فرزند شما اختلال اکسیداسیون اسیدهای چرب دارد یا خیر.
سندرم ری ممکن است به ویژه پس از آنفولانزا یا آبله مرغان ایجاد شود.
قرار گرفتن در معرض برخی سموم – مانند حشره کش ها، آفت کش ها و رقیق کننده رنگ – ممکن است علائمی شبیه به سندرم ری ایجاد کند.
آیا آسپرین باعث سندرم ری می شود؟
مطالعات نشان می دهد آسپرین (سالیسیلات) ممکن است باعث ایجاد این بیماری شود و شدت علائم را افزایش دهد. علت مستقیم سندرم ری ناشناخته است. بنابراین، قبل از دادن آسپرین به کودک در طول یک بیماری ویروسی مانند آنفولانزا، با پزشک صحبت کنید.
تشخیص و آزمایشات
پزشکان ممکن است پس از تشخیص یک بیماری ویروسی و به دنبال آن مشاهده علائم سندرم ری، مانند استفراغ و تغییرات در رفتار کودک، از جمله تحریک پذیری، گیجی یا سرگردانی، به این بیماری مشکوک شوند. تست های تشخیصی، سایر بیماری هایی که علائم مشابه دارند را رد می کند.
چه آزمایشاتی سندرم ری را تشخیص می دهد؟
پزشک آزمایش های متعددی را برای تأیید تشخیص بیماری ارائه می‌کند. آزمایش ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش های بررسی سطح آمونیاک در خون یا تجمع سموم در ادرار
- تست های تصویربرداری مانند MRI یا CT scan برای مشاهده مغز
- بیوپسی کبد
- آزمایش مایع مغزی نخاعی
این بیماری مانند بسیاری از شرایط دیگر علائم مشابهی دارد و ممکن است در تشخیص آن گاهی اوقات اشتباه رخ دهد. تشخیص اشتباه ممکن است شامل بیماری های زیر باشد:
- آنسفالیت
- مننژیت
- دیابت
- مصرف بیش از حد دارو
- مسمومیت
- سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
- بیماری روانی
درمان سندرم ری
درمان این بیماری بر محافظت از مغز کودک با کاهش تورم، معکوس کردن آسیب کبدی و آسیب متابولیک (کمبود اکسیژن در خون او) و جلوگیری از عوارض ریوی متمرکز است.
گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- قرار دادن یک لوله در نای برای افزایش سرعت تنفس یا استفاده از ونتیلاتور
- بالا نگه داشتن سر
- مصرف دارو برای کاهش سطح آمونیاک در خون
- مصرف دارو برای حفظ سطح قند خون
- استفاده از ویتامین K یا دریافت تزریق پلاسما برای بهبود لخته شدن خون
آیا درمان عوارض جانبی دارد؟
اکثر کودکان مبتلا به این بیماری به طور کامل بهبود می یابند. اما، اگر کودک تورم شدید مغز را تجربه کند، ممکن است با عوارض جانبی زیر روبرو شود:
- عدم حافظه
- مشکل در یادگیری
- عدم بینایی و شنوایی
- مشکل در گفتار و زبان
- مشکل در حرکت و انجام کارهای روزمره مانند پوشیدن لباس
کودکانی که علائم شدید این بیماری را تجربه می کنند ممکن است عوارض جانبی این عارضه را داشته باشند که تا بزرگسالی ادامه می یابد، مانند آسیب مغزی، مشکلات رشد شناختی، صرع، ضعف عضلانی و آسیب عصبی.
پیشگیری
از آنجایی که بین آسپرین و سندرم ری ارتباط وجود دارد، می توانید با ندادن آسپرین به کودکان، به خصوص اگر کمتر از 16 سال سن دارند، از این بیماری پیشگیری کنید. اگر کودک شما برای درمان یک بیماری به آسپرین نیاز دارد، پیش از صحبت و مشورت با پزشک، به او آسپرین ندهید.
مطالب مشابه:
